بررسی تاثیر گنبد نمکی بر کیفیت خاک اراضی پایین دست با بهره‌گیری از روش‌های آماری چندمتغیره (مطالعه موردی: گنبد نمکی کرسیا، دشت داراب)

Abstract

گنبد‌های نمکی به دلیل رخنه‌ توده‌های نمک در سنگ‌های سطحی رسوبی و رسیدن آن به سطح زمین، تاثیرات شگرفی در آب‌های زیرزمینی، کشاورزی، مواد معدنی و کیفیت‌ خاک اراضی پایین دست خود دارند. طی این فرآیند، هرساله حجم قابل توجهی از املاح به سطح زمین راه یافته و تحت تاثیر عوامل مختلف فرسایشی وارد اراضی پایین شده و کیفیت خاک را تحت تاثیر قرار می‌دهند. هدف این پژوهش، بررسی تاثیر گنبد نمکی کرسیا در کیفیت خاک مناطق پایین دست است. برای انجام این پژوهش، منطقه مورد مطالعه براساس کاربری و فاصله از گنبد نمکی به 4 منطقه تقسیم و تعداد 22 نمونه خاک از این مناطق برداشت شدند. یون‌های Mg, N, K, Na, Ca و همچنین میزان pH, EC و بافت نمونه‌های خاک 1391 اندازه‌گیری و N, Na, Ca, SAR, EC, pH سال 1372 از وزارت جهاد کشاورزی تهیه و تغییرات معنادار عناصر در کاربری‌های مختلف، میزان تغییرات این عناصر در کاربری‌ اراضی در دو دوره زمانی، شناسایی مولفه‌های موثر در کیفیت خاک و طبقه‌بندی عناصر شیمیایی بوسیله کاربری اراضی به ترتیب با استفاده از تحلیل‌های آماری چندمتغیره مثل آزمون تحلیل واریانس، آزمونT مستقل، تحلیل عاملی و تحلیل خوشه‌ای مشخص شدند. نتایج نشان داد که تمام متغیرها به جز پتاسیم، منیزیم، اسیدیته خاک و رس در کاربری‌های مختلف و پارامترهای شیمیایی N و pH در دو دوره زمانی 1372 و 1391 دارای اختلاف معناداری بودند