ارزیابی، جوانه زنی، بنیه بذر و ظهور گیاهچه و کارکرد زراعی ارقام و توده‏های مختلف شبدر قرمز (T. pratense L)، ایرانی (T. resupinatum L.) و برسیم (T. alexandrinum L.)

Abstract

در این پژوهش به منظور ارزیابی آزمون‏های بنیه بذر در ارتباط با ظهور گیاهچه در مزرعه و عملکرد شبدر سه آزمایش جداگانه شامل آزمون جوانه‌زنی و آزمون تسریع پیری بذر در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار در دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز و کشت در شهرستان شوشتر در قالب طرح بلوک‏های کامل تصادفی با 3 تکرار بر روی 11 رقم و توده شبدر از 3 گونه (<em>T. pratense</em> L.، <em>T. alexandrinum </em>L. و<em>T. </em><em>resupinatum </em>L<em>.</em> ) در سال‏ 1393 به اجرا در آمد. صفات درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، وزن تر و وزن خشک گیاهچه در شرایط آزمایشگاه و صفات درصد و سرعت ظهور گیاهچه، ارتفاع بوته، تعداد ساقه اصلی در بوته و عملکرد علوفه خشک در شرایط مزرعه اندازه‏گیری شد. نتایج آزمایش نشان داد که تسریع پیری سبب کاهش درصد جوانه‌زنی (21 درصد)، سرعت جوانه‌زنی (59 درصد) و وزن تر (6 درصد) و خشک گیاهچه (48 درصد) گردید. از لحاظ درصد و سرعت جوانه‌زنی و ظهور گیاهچه در هر3 آزمایش ارقام شبدر برسیم مولتی کات و شبدر برسیم ساکرومونت برتر بودند. بیشترین عملکرد علوفه خشک با 9.26 تن در هکتار به رقم شبدر برسیم مولتی کات تعلق داشت. بنابراین مشخص شد که گونه<em>Alexandrinum</em>. برترین گونه نسبت به دو گونه دیگر در شهرستان شوشتر می‏باشد. نتایج همبستگی متعارف بین شرایط نشان داد که بین خصوصیات ساقه در مزرعه و مؤلفه‌های جوانه‌زنی و رشد در آزمون جوانه‌زنی و تسریع پیری ارتباط معنی‏ داری وجود دارد. بنابراین آزمون تسریع پیری بذر و آزمون جوانه‌زنی به خوبی توانستند درصد ظهور گیاهچه و استقرار گیاه شبدر در مزرعه را پیش‏ بینی کنند.