نقش مولفه های توسعه پایدار در مکانیابی شهرهای جدید در راستای مدیریت جمعیتی کلانشهر ارومیه

Abstract

هدف اصلی این مقاله عبارت است از مکانیابی شهرهای جدید جهت سرریز جمعیتی کلانشهرها با رویکرد توسعه پایدار‌ با تاکید بر کلانشهر ارومیه‌ است. سوال اصلی مقاله این است که آیا با مکان‌یابی مناسب شهرهای جدید می‌توان سرریز جمعیتی کلان‌شهرها‌(کلان‌شهر ارومیه) به شکل مطلوب ساماندهی نمود؟ روش تحقیق این پژوهش، توصیفی – تحلیلی و نوع آن کاربردی است. ابزاری که برای مدل‌سازی چنین تحلیلی به کار گرفته می‌شود، ابزار‌ GIS است، در سال‌های اخیر روشن‌شده است که روش‌های بهره‌گیری از‌ GIS در کنار کاربرد مؤثر داده‌های رقومی جدید، قادر به بخشیدن حیات تازه‌ای در نظریه های مدل‌سازی توسعۀ شهری در خط‌مشی‌های برنامه‌ریزی به شمار می‌آید. مبنای کار این پژوهش تهیه لایه های اطلاعاتی بر مبنای عوامل و معیار های مؤثر در مکان‌یابی و تلفیق و همپوشانی آن‌ها در محیط نرم‌افزاری‌ARC GIS و استفاده از مدل تحلیل سلسله مراتبی‌(AHP) جهت وزن دهی به معیارها و لایه های اطلاعاتی است. در فرآیند کار از نرم‌افزار EXPERT CHOISE جهت محاسبه اوزان AHP استفاده‌ شده است. یافته های مقاله نشان می دهد که یکی از مؤلفه‌های جذب جمعیت به‌سوی شهرهای جدید، میزان بالای کیفیت خدمات شـهری، رهـایی از مشــکلات شــهری کلان‌شهرها و ایجــاد محیطــی ساماندهی شده اسـت کـه کیفیـت زنـدگی در آن به‌مراتب بــالاتر از شــهر مــادر اســت. بر اساس نتایج سه گزینه به عنوان گزینه های پیشنهادی جهت احداث شهر جدید مطرح شد که گزینه پیشنهادی اول به عنوان گزینه نهایی انتخاب شد.