تحلیل تحولات و الگوی نظام شهری استان کهگیلویه و بویراحمد

Abstract

افزایش شدید جمعیت شهری در جهان به‌ویژه در کشورهای درحال‌توسعه در طی دهه‌های اخیر باعث به وجود آمدن پدیده‌ی نخست شهری در آن‌ها شده است. کشور ایران نیز به‌عنوان یکی از کشورهای درحال‌توسعه، در طی دهه‌های اخیر به‌ویژه از سال 1345 به بعد از روند متعادل خود خارج‌شده است. هدف از تعریف این مقاله، تحلیل تحولات و الگوی نظام شهری در استان کهگیلویه و بویراحمد در طی سال‌های 1335 تا 1390 می‌باشد. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و روش جمع‌آوری اطلاعات کتابخانه‌ای و اسنادی می‌باشد. مدل‌های استفاده‌شده در این تحقیق عبارت‌اند از: شاخص نخست شهری، شاخص دو شهر، شاخص چهار شهر، شاخص چهار شهر مهتا، شاخص موماوالوصابی، شاخص تمرکز هرفیندال، شاخص پراکندگی هندرسون و ضریب آنتروپی می‌باشد. در این راستا برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از نرم‌افزار EXCEL و برای ترسیم نقشه‌ی محدوده‌ی موردمطالعه از نرم‌افزار ARC GIS9.3 استفاده‌شده است. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد در بازه‌ی زمانی موردمطالعه استقرار جمعیت در کانون‌های شهری استان به‌صورت متعادل و همگون توزیع نشده است. شهرهای یاسوج، گچساران و دهدشت در نظام شهری استان تقریباً از مرتبه‌ی ثابتی برخوردار بودند و فاصله‌ی آن‌ها با بقیه‌ی شهرهای استان بسیار است. نخست شهر یاسوج به‌مرورزمان فاصله خود را با بقیه شهرها زیاد کرده و شبکه‌ی شهری استان به سمت عدم تعادل در جریان است.