سنجش میزان پایداری و تحلیل عوامل موثر بر دستیابی به توسعه پایدار در محلات شهری (نمونه موردی: شهر مهاباد)

Abstract

برای دستیابی به شهرهای پایدار قبل از هر چیز محلات پایدار لازم است، بر این اساس پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و با هدف تحلیل وضعیت پایداری ﻣﺤﻠﻪﻫﺎی شهر مهاباد بر اساس سطح مطلوب و ایده‌آل شاخص‌های توسعه پایدار و همچنین تبیین عوامل اثر‌گذار بر ارتقاء توسعه پایدار در محلات مورد مطالعه انجام شده است. در این پژوهش ابتدا به استخراج و تدوین مقادیر آیده‌آل شاخص‌های توسعه پایدار اقدام شده و سپس با استفاده از آزمون T.Test در نرم‌افزار SPSS، نسبت به سنجش وضعیت کلی پایداری شاخص‌های مورد مطالعه بر اساس مقادیر ایده‌آل اقدام شده‌است. در ادامه با استفاده از مدل تاپسیس، رتبه‌بندی و سطح‌بندی محلات از منظر توسعه پایدار انجام شده‌است و در گام آخر از طریق مدل تحلیل مسیر در نرم افزار PLS، اثرگذارترین عوامل مرتبط با ارتقاء پایداری در محلات شهر مهاباد سنجش و استخراج شده‌اند. نتایج پژوهش مشخص ساخت به طورکلی از بین 53 شاخص بکار رفته، تنها 16 شاخص در وضعیت پایدار قرار دارند. به طوریکه نتایج سطح‌بندی محلات در شاخص تلفیقی توسعه پایدار نشان داد ،22 محله از 26 محله شهری مطالعه شده در سطوح توسعه نیافته و کمتر توسعه یافته قرار می‌گیرند. این مساله فاصله زیاد شهر مهاباد را با یک شهر پایدار به خوبی مشخص می‌سازد. همچنین نتایج مدل تحلیل‌مسیر نشان داد تمامی متغیرهای اجتماعی، اقتصادی، کالبدی، خدماتی، زیست‌محیطی و بهداشتی-‌درمانی، اثر مثبت و معنی‌داری بر ارتقاء توسعه پایدار محلات شهر مهاباد دارند که در این بین شاخص‌های اقتصادی بیشترین اثر را بر پایداری محلات شهر مهاباد دارا می باشند.