پژوهش نامه اخلاق
مرور بر اساس
مجموعه‌های این پایگاه
ارسال های اخیر
-
ویژگی‌های شخصیتی کارآفرینان در قرآن مورد مطالعه: صفت خُلقی «ریسک‌پذیری»
(نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها, 2020-12-01)درحالی‌که برخی پژوهشگران غیرمسلمان تلاش کرده‌اند تا ویژگی‌های شخصیتی کارآفرینی را بر اساس کتاب مقدس خود بازتعریف نمایند، این پژوهش درصدد بود تا یکی از مهم‌ترین صفات کارآفرینان یعنی ریسک‌پذیری را بر اساس آیات قرآن بازتعریف ...
-
تحلیلی اخلاقی بر «ادب دلال» با تأکید بر سیره عبادی امام سجاد×
(نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها, 2020-12-01)در مفهوم‌شناسی «دلال» به‌مثابه شیوه‌ای در رابطه بنده با خداوند، دو برداشت ایجابی و سلبی، قابل تبیین است. در بعد سلبی، نیایشگر در دام آفاتی می‌افتد؛ حجاب‌هایی نظیر: عجب، کبر و ...؛ بعد ایجابی نیز به ظرافت‌ها و لطافت‌های ...
-
واکاوی رویکرد «اخلاق‌شناختی» قرآن کریم در مواجهه با تبعیض قومی و نژادی
(نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها, 2020-12-01)برتری‌دادن برخی گروه‌های انسانی به‌دلیل اتصاف به ویژگی‌های غیر اکتسابی یا اکتسابی و فاقد أصالت، باوری است که منشأ بسیاری از بی‌عدالتی‌ها در تاریخ حیات اجتماعی بشر بوده است. قرآن کریم به‌عنوان عالی‌ترین منبع معرفتی، الگویی ...
-
نقش «قدرت مدیریت» در توسعه اخلاقی سازمان‌ها
(نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها, 2020-12-01)توجه زیاد به ترویج اخلاق حرفه‌ای در دو دهۀ اخیر در ایران، حاصلی بیش از نگاه ابزاری و تزیینی سازمان‌ها و ادارات دولتی به اخلاق نداشته است. در این مقاله با روی آوردی میان‌رشته‌ای به بررسی چرایی این مسئله پرداخته‌ایم. تجربۀ ...
-
اصول سازگاری اخلاقی در قلمروهای وجودی انسان از منظر نهج‌البلاغه
(نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها, 2020-12-01)در این نوشتار با روش توصیفی ـ تحلیلی به استنتاج و بررسی اصول سازگاری در اخلاق از منظر نهج‌البلاغه پرداخته شده است. سازگاری، شرط لازم و به‌زعم برخی شرط لازم و کافیِ صدق و موجه بودن دیدگاه‌های اخلاقی است و احراز آن در درون ...
-
تبیین اخلاقی شیوه‌های مواجهه امام صادق× در پاسخ‌گویی به سؤالات مخاطبان دینی به شیوه پرسش‌گری
(نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها, 2020-12-01)در سیره اهل بیت^ یکی از شیوه‌های مهم برای پاسخ به سؤالات «شیوه پرسش‌گری» است که پاسخگو آنرا برای ایجاد فضای پاسخ‌گویی مطلوب، بین خود و مخاطب شکل میدهد. روش اخلاقی امام صادق× در مواجهه با پرسش مخاطبان و جهت‌دهی سؤالات ایشان ...
-
جواز «خلف وعده» در ترازوی فقه و اخلاق
(نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها, 2020-12-01)مشهور فقهای امامیه، فتوا به جواز خلف وعده داده‌اند؛ از نظر ایشان تحفّظ بر وعده، مادامی که منشأ قراردادی نداشته باشد، نهایتاً مشمول ادله استحباب است. لکن تحلیل قول مشهور حکایت از آن دارد که دست ایشان از دلیل لفظی تقریباً ...
-
ارزیابی اخلاقی آیین‌نامه ارتقای اعضای هیئت علمی از منظر عدالت توزیعی براساس ملاک «شایستگی»
(نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها, 2020-12-01)در ارزیابی اخلاقی جامعه، توجه به ابعاد ساختاری (آیین‌نامه‌ها، قوانین، ساختار نهادها و ...) در کنار توجه به عاملیت از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در پژوهش حاضر، محتوای آیین‌نامه ارتقای اعضای هیئت علمی مصوب 18/12/1394 و نیز ...
-
اعتبارسنجی محرک‌های دنیوی در نظام اخلاقی اسلام
(نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها, 2011-12-01)مکاتب اخلاقی برای تشویق به زیست اخلاقی از محرک‌های مختلفی استفاده می‌کنند که برخی از آنها دنیوی و شماری اخروی است. با توجه به انگیزش قوی در محرک‌های دنیوی، بسیاری از مکاتب اخلاقی بشری به‌ویژه در اخلاق اجتماعی و حرفه‌ای، ...
-
تأثیر گناه بر معرفت به قبح فعل قبیح از منظر قرآن
(نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها, 2011-12-01)معرفت با موانع و آفاتی مواجه است که ازجمله آنها گناه است. از آیات و روایات چنین برمی‌آید که محرومیت از دستیابی به معرفت، زوال و وارونگی آن از آثار سوء و تبعات منفی گناهان است. گناه باعث می‌شود انسان با یک چرخش معکوس، نیک ...
-
بازی‌های رایانه‌ای از منظر اخلاق کاربردی با رویکرد اسلامی
(نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها, 2011-12-01)کودکی و نوجوانی، حساس‌ترین سنین تربیتی هستند و بازی جزء جدایی‌ناپذیر این سنین است. امروزه بازی‌های رایانه‌ای، رقیب اصلی در عرصه بازی‌های کودکان و نوجوانان هستند. تحقیقات صورت گرفته درباره آثار مثبت و منفی این بازی‌ها بیشتر ...
-
ملاصدرا و استمرار ولایت در زمین
(نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها, 2011-12-01)امامت و ولایت از مهم‌ترین اصول اعتقادی مذهب تشیع است که همواره متفکران، براهینی در دفاع از این اصل ارائه کرده‌اند. ملاصدرا ازجمله متفکران بزرگ است که تلاش نموده با توجه به مبانی فلسفی خود نشان دهد چگونه وجود ولی خدا و انسان ...
-
فتوت اسلامی و جایگاه اخلاق در حرفه‌ورزی
(نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها, 2011-12-01)ازجمله خدمات عرفان و عرفا خدمت به ساحت اخلاق است که جایگاه اخلاق در حرفه‌آموزی با توجه به «فتوت‌نامه‌ها» نشانگر آن است. فتوت‌نامه‌ها، رساله‌ها و کتاب‌هایی هستند که بزرگان اهل فتوت در مقام آموزش اخلاقی پیروان و مریدان خود، ...
-
جایگاه عشق در نظریه اخلاقی مولوی
(نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها, 2011-12-01)عشق، جایگاهی مبنایی در نظریۀ اخلاقی مولوی دارد. هویت زمانی یا «خود» محصول فکر زمان‌اندیش و مختصاتی محدود بین گره‌های زمانی ماضی و مستقبل است؛ هویتی که مطلوب نفس امّاره بوده، از طرف آن پشتیبانی می‌شود. مولانا حیات نفس را ...
-
تأملات فلسفی در آسیب‌شناسی نفس با تکیه بر آراء ملاصدرا
(نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها, 2012-06-01)باتوجه به مبانی فلسفی ملاصدرا می‌توان به آسیب‌شناسی نفس آدمی پرداخت. وی معتقد است بین وجود و علم رابطه تساوی وجود‌داشته و در مورد انسان که در رابطه با وجود مطلق، دچار فقر و ضعف هستی می‌باشد طبیعتاً دچار ضعف در ناحیه علم ...
-
پژوهشی در ارتباط دختر و پسر در دانشگاه‌ها و نقد دیدگاه‌ها
(نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها, 2012-06-01)پژوهش حاضر درصدد است، ضمن توصیف وضعیت موجود در دانشگاه‌های کشور ـ از طریق انجام تحقیقی میدانی ـ و ارائه برآوردی از نگرش دانشجویان به رابطه با جنس مخالف و میزان پایبندی به آنها باورهای دینی، به بررسی آرای موجود در این خصوص ...
-
بررسی نسبت خودگرایی اخلاقی و خودگرایی روان‌شناختی
(نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها, 2012-06-01)یکی از نگرش‌های مطرح در فلسفه اخلاق، خودگرایی است. این مکتب قائل است که انسان باید به گونه‌ای رفتار کند که بیشترین خیر و منفعت خود را تأمین کند. نظریه خودگرایی در دو دیدگاه خودرایی اخلاقی و خودگرایی روان‌شناختی تبلور پیدا ...
-
فضیلت انگاری عفاف و حجاب با تکیه بر دیدگاه فارابی
(نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها, 2012-06-01)فارابی شهروندانی را که کارهای نیک انجام می‌دهند، در سه گروه طبقه‌بندی می‌کند: ضابطٌ لنفسه، عفیف و فاضل. نحوه صدور فعل خیر از این سه گروه متفاوت است: التزام درونی، الزام قانونی یا دینی و خودانگیختگی. هرچند از نظر وی باید ...
-
بازخوانی نظریه فطرت به مثابه معیار فعل و گزاره اخلاقی
(نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها, 2012-06-01)در نظام الاهیاتی اسلام، می‌توان مدعی دیدگاهی شد که در آن، انسان واجد فطریاتی است که اقتضای هدایت او در مسیر حرکت به سمت خدا را دارند. این نظریه مستلزم جهت‌داری ذاتی وجود انسان در امر ادراک و شناخت (خصوصاً شناخت خداوند) ...
-
بررسی الگوی زهد اسلامی در عصر حاضر
(نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها, 2012-06-01)تأثیر فرهنگ مدرنیسم بر زندگی انسان معاصر موجب شده است که گروهی از عدم امکان اجرای بسیاری از مفاهیم اخلاقی در عصر جدید سخن به‌میان آورند. از سوی دیگر تفسیر نامناسب زهد، سبب شده که برخی خود را از تمامی نعمات الهی محروم ساخته ...
