واکاوی فضایی جرم در استان‌های ایران با تأکید بر شاخص های سرقت

Abstract

<strong>هدف بسیاری از سیاست­گذاری­ها و برنامه­های اجرایی تأمین آسایش عمومی شهروندان می­باشد. با این وجود تأمین آسایش عمومی شهروندان در گروِ عوامل متعددی قرار دارد و در این میان تهدیدات ناشی از جرایم، از مهم­ترین عوامل به­خطر انداختن آسایش عمومی شهروندان است. هدف از پژوهش توصیفی- تحلیلی حاضر، تحلیل فضایی شاخص­های جرم در استانهای کشور می­باشد. جهت گردآوری داده­های مورد نیاز، تکیه اصلی محققان بر مستندات مرکز آمار کشور بوده است. جهت تجزیه و تحلیل داده­های گردآوری شده، مبتنی بر مستندات مرکز آمار متناسب با اهداف پژوهش از تکنیک </strong><strong>TOPSIS</strong><strong>، تحلیل خوشه­ای و نرم­ افزار </strong><strong>GIS</strong><strong> استفاده شده است. یافته­های پژوهش نشان داد در بین 31 استان کشور به لحاظ شاخص­های سرقت، سه استان سمنان، البرز و تهران به ترتیب با ضریب اولویت 0/5627، 0/5334و 0/4731دارای بیشترین میزان سرقت و استان­های کردستان، زنجان و همدان به ترتیب با ضرایب 0/0508، 0/0748و 0/0764، کمترین میزان سرقت را داشته­اند. همچنین نتایج نشان­دهنده شکاف عمیق بین استان­های کشور به لحاظ شاخص­های سرقت می­باشد. به این صورت که امتیاز نهایی استان سمنان(دارای بیشترین میزان سرقت در کشور) حدود 11 برابر استان کردستان (دارای کمترین میزان سرقت در کشور) بوده است. نتایج تحلیل خوشه­ای نشان داد استان­های کشور به لحاظ وقوع شاخص­های سرقت در 5 خوشه همگن گروه­بندی شده­اند. حدود 19 درصد استان­های کشور در خوشه­های اول و دوم (ناامن­ترین گروه)، حدود 36 درصد در خوشه سوم(گروه متوسط) و حدود 45 درصد در خوشه­های چهارم و پنجم (امن­ترین گروه) قرار گرفته­اند. نتایج توزیع فضایی شاخص­های سرقت در محدوده جغرافیایی کشور نشان داد وضعیت این شاخص­های در قسمت غرب و شمال غربی کشور (به استثنای استان­های لرستان، کرمانشاه و ایلام) و همچنین در نیمه شرقی و جنوب شرقی کشور، در سطح قابل قبولی می­باشد و وضعیت شاخص­های سرقت در مرکز و شمال کشور(به استثنای استان­های همجوار با دریای خزر) در وضعیت مناسبی قرار ندارد. همچنین نتایج نشانگر این مهم بود که به لحاظ وقوع شاخص­های سرقت، کلیه استان­های مرزی کشور به استثنای استان خراسان رضوی، نسبت به استان­های مرکزی کشور وضعیت مناسب­تری دارند. </strong>