اثر مایه‌زنی باکتری محرک رشد گیاه و سطوح رطوبتی مختلف بر شکل‌های شیمیایی کادمیم در خاک پس از برداشت ذرت

Abstract

<strong><span lang="FA" dir="RTL">کادمیم به عنوان یکی از خطرناکترین عناصر برای جانداران شناخته می‌شود و به دلیل قابلیت دسترسی آسان برای گیاه، یک تهدید بزرگ برای چرخه غذایی محسوب می‌شود. بمنظور بررسی اثر افزودن کودهای بیولوژیک همچون باکتری محرک رشد گیاه <em>میکروکوکوس یونانیسیس</em> بر شکل‌های شیمیایی این فلز سنگین در خاک، آزمایشی گلخانه‌ای بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارها شامل دو سطح باکتری (با و بدون مایه‌زنی باکتری)، چهار سطح کادمیم (شاهد، ١٠، ٢٠، و٤٠ میلی‌گرم در کیلوگرم خاک)، و سه سطح رطوبتی مختلف (100، 80، و 65 درصد رطوبت ظرفیت مزرعه) بود.</span><span lang="FA" dir="RTL">پس از برداشت ذرت، شکل‌های شیمیایی کادمیم در خاک بررسی گردید. نتایج نشان داد که </span><span lang="AR-SA" dir="RTL">با افزایش سطوح کادمیم کاربردی، مقادیر شکل‌های شیمیایی مختلف کادمیم نیز افزایش یافت. مایه‌زنی باکتری سبب کاهش شکل‌های تبادلی،</span><span lang="FA" dir="RTL"> کربناتی،</span><span lang="AR-SA" dir="RTL"> آلی، متصل به اکسیدهای آهن و منگنز شد اما شکل باقیمانده با مایه‌زنی باکتری افزایش یافت و کادمیم به شکل‌ کم محلول‌تر تبدیل شد. با کاهش رطوبت خاک، در شرایط بدون مایه‌زنی شکل‌های آلی و متصل به اکسیدهای آهن بی‌شکل کاهش و در شرایط مایه‌زنی شده شکل‌های متصل به اکسیدهای آهن بی‌شکل و منگنز افزایش یافت. بیشترین مقدار نسبی کادمیم مربوط به شکل کربناتی و سپس به ترتیب شکل‌های باقیمانده > متصل به اکسیدهای منگنز > متصل به اکسیدهای آهن بی‌شکل > آلی > تبادلی بود. </span></strong>