تأثیر گوگرد در شرایط رطوبتی مختلف بر اکسیداسیون گوگرد و برخی از خصوصیات شیمیایی خاک

Abstract

<strong><span lang="FA" dir="RTL">در خاک­های آهکی از گوگرد برای کاهش </span><span>pH</span><span lang="FA" dir="RTL"> خاک و افزایش حلالیت عناصرغذایی استفاده می­شود که تأثیر آن به اکسیداسیون گوگرد و عوامل مؤثر بر آن (مانند رطوبت خاک) بستگی دارد. در این پژوهش تأثیر دو رژیم رطوبتی (40 و 60 درصد رطوبت اشباع) و چهار سطح گوگرد (۰، ۵۰۰، ۱۰۰۰ و ۱۰۰۰۰ کیلوگرم بر هکتار)، در سه تکرار و در قالب طرح بلوک­‌های کامل تصادفی بر دو سری خرقانی و خالدار، به مدت یک سال، در درجه حرارت ثابت 25 درجه سانتی‌گراد و در آزمایشگاه مؤسسه تحقیقات خاک و آب بررسی شد. مقایسه میانگین داده­ها نشان داد که با کاربرد گوگرد در شرایط مختلف رطوبتی </span><span>pH</span><span lang="FA" dir="RTL">کاهش، هدایت الکتریکی، فسفر، آهن و روی قابل استفاده، سولفات محلول خاک افزایش و بین تأثیر تیمار­های مختلف روی صفات اندازه­گیری شده، اختلاف معنی­داری در سطح یک درصد (</span><span>P<0.01</span><span lang="FA" dir="RTL">) مشاهده شد. بیش­ترین مقدار کاهش </span><span>pH</span><span lang="FA" dir="RTL">، افزایش هدایت الکتریکی، آهن و روی قابل­استفاده و سولفات محلول خاک با کاربرد 10000 کیلوگرم گوگرد بر هکتار بود که اختلاف </span><span>pH</span><span lang="FA" dir="RTL">، هدایت الکتریکی و سولفات محلول خاک نسبت به تیمار شاهد به­ترتیب در خاک خرقانی 38/0 واحد، 72/1 دسی زیمنس بر متر، 2588 میلی­گرم بر کیلوگرم و در 60 روز، در خاک خالدار </span><span lang="FA" dir="RTL">1/2</span><span lang="FA" dir="RTL"> واحد</span><span lang="FA" dir="RTL">، </span><span lang="FA" dir="RTL">2/3 دسی زیمنس بر متر، 4984 میلی­گرم برکیلوگرم و در 360 روز انکوباسیون و در شرایط رطوبتی 40 درصد رطوبت اشباع بود. در سری خالدار مقدار آهن و روی قابل­استفاده نسبت به تیمار شاهد به­ترتیب 53/3 و 87/0 میلی­گرم برکیلوگرم افزایش یافت. در سری خرقانی و خالدار، بیش­ترین مقدار فسفر قابل­استفاده با کاربرد 1000 کیلوگرم گوگرد بر هکتار مشاهده شد که اختلاف آن­ نسبت به تیمار شاهد به­ترتیب 5/0 و </span><span lang="FA" dir="RTL">1/4</span><span lang="FA" dir="RTL"> میلی­گرم بر کیلوگرم بود. با افزایش مقدار گوگرد مصرفی و زمان آنکوباسیون، مقدار اکسیداسیون گوگرد کاهش و بیش­ترین مقدار آن با کاربرد 500 کیلوگرم گوگرد بر هکتار بود. با توجه به نتایج به­دست آمده کاربرد گوگرد تا 1000 کیلوگرم بر هکتار پیشنهاد می­شود.</span></strong>