اثر ارتفاع بر بارندگی های یک روزه سیل زا برای برآورد دبی اوج در حوزه آبخیز سد سفید رود

Abstract

یکی از عوامل بسیار موثر بر رفتار سیلابی هر حوزه آبخیز وقوع بارشهای تند است داده های بارندگی روزانه فراوانترین داده های قابل حصول درایران می باشد وجود روابط ریاضی غیر خطی بین بارندگی روزانه و بارشهای کوتاه مدت در ایران پذیرفته شده است در صورت وجود رابطه بین بارندگی های سیل زا و ارتفاع ساخت دقیق تر مدل های ریاضی امکان پذیر خواهد شد حصول به چنین امری ساخت دقیق تر بعضی از مدلهای برآورد دبی اوج را نیز ممکن می سازد . در این تحقیق بارندگی های یک روزه نظیر 262 آبنمود منتج از بارندگی در سه زیر حوزه از حوزه آبخیز سفید رود و از 38 ایستگاه هواشناسی پراکنده در سطح آنها استخراج شده است ضریب همبستگی بین ارتفاع ایستگاه ها و بارندگی یک روزه سیل زا نشان می دهد که این همبستگی در دو حوزه آبخیز به طور مستقیم و سطح خطای یک درصد و درحوزه آبخیز سوم در سطح خطای پنج درصد می باشد همچنین رابطه ضریب تغییرات بارندگی با ارتفاع نیز به صورت خطی معکوس در یک مورد در سطح یک درصد و در دو مورد در سطح پنج درصد معنی دار است بررسی رابطه همبستگی بین بارندگی روزانه و دبی اوج هر آبنمود نظیر درهر سه زیر حوزه رابطه معنی دار در سطح خطای یک درصد را نشان داد نتیجه آنکه وارد کردن عامل ارتفاع از سطح دریا به عنوان یک متغیر برای ایجاد مدل ریاضی بارندگی های کوتاه مدت در رابطه با بارندگی های24 ساعته برای تولید مدل های برآورد دبی اوج در حوزه های فاقد ایستگاه آب سنجی می تواند مفید باشد .