پدیدارشناسی مساله فرهنگی جمهوری اسلامی ایران از منظر مدیران، صاحبنظران و فعالان فرهنکی

Abstract

انقلاب اسلامی را می‌توان پدیده‌ای کاملاً فرهنگی دانست که فرهنگ مهم‌ترین بستر وقوع و توسعه‌ی آن و در همان حال بزرگترین تهدید آن است. این مقاله کوشیده با اتکا به سه مرحله‌ی روش پساپدیدارشناسانه‌ی «تغیّر» از طریق گفتگوی عمیق با نوزده نفر از مدیران، صاحبنظران و فعالان فرهنگی شناخته‌شده و تاثیرگذار کشور به روایت نسبتاً کاملی از واقعیت مسأله‌ی فرهنگی ج.ا. برسد و چشم‌انداز فرهنگی کشور در صورت تداوم وضع موجود را ترسیم کند و ضروری‌ترین سیاست‌ها برای بهبود وضعیت را بشناسد.<br /> با توجه به داده‌های به‌دست‌آمده از گفتگوها، «اختلال در مولفه‌های همبستگی اجتماعی»، «عوارض ذاتی تجدد و مدرنیته»، «کاهش جایگاه دین و زوال دین‌داری»، «کارگزاران و مدیران کارنابلد»، «نابسامانی و عدم توازن ساختار حکمرانی» و «ابتلای الهی به اقتضای مسیر رشد» جنبه‌های گوناگونی از واقعیت مسأله‌ی فرهنگی ج.ا. هستند و مشارکت‌کنندگان در پژوهش باور دارند که چشم‌انداز فرهنگی جمهوری اسلامی در صورت تداوم شرایط موجود این‌گونه خواهد بود: «آشفتگی و هرج‌ومرج ارزشی و فرهنگی»، «تغییر ماهیت و تبدیل نظام» یا «رشد فرهنگی جامعه و تثبیت بنیادین نظام».