بررسی تحلیلی ابعاد و مؤلفه‌های دانشگاه‌پژوهی: ارائه الگوی تلفیقی دانشگاه‌پژوهی

Abstract

هدف از این پژوهش بررسی تحلیلی نوشته‌های علمی صاحب‌نظران آموزش عالی در شناسایی و مفهوم‌سازی ابعاد و مؤلفه‌های دانشگاه‌پژوهی و ارائه یک الگوی تلفیقی مبتنی بر رویکرد کارکردی است. دانشگاه‌پژوهی مجموعه فعالیت‌هایی است که به‌منظور پشتیبانی از سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی توسعه دانشگاهی با مرکزیت یک واحد رسمی در نظر گرفته می‌شود. در این پژوهش از طریق طبقه‌بندی تحلیلی محتوای اسناد و مدارک، به شناسایی و استخراج سازه‌های دانشگاه‌پژوهی پرداخته شد. مفاهیم استخراج شده از متون در سه مرحله کدگذاری بازاولیه، کدگذاری باز ثانوی و کدگذاری محوری طبقه‌بندی و تحلیل گردید. نمونه‌های مورد مطالعه مشتمل بر 58 مقاله بود؛ شامل 52 نمونه از مقالات مرتبط خارج کشور که در سال‌های 1980 تا 2015 به‌چاپ رسیده است و 6 نمونه از مقالات مرتبط به‌چاپ رسیده در مجلات داخل کشور. یافته‌ها حاکی از وجود چهار مقوله محوری، شامل مرجعیت اطلاعات، سیاست‌پژوهی، تصمیم‌سازی و پاسخگویی و دوازده مقوله فرعی است. براساس یافته‌های حاصل از این پژوهش، الگوی تلفیقی دانشگاه‌پژوهی توسعه داده شد. این الگو می‌تواند چهارچوب کلی راهنمای تفکر و اقدام در شکل‌گیری دانشگاه‌پژوهی در دانشگاه‌های کشور باشد.