معماری فرآیندهای مدیریت کیفیت نرم بر اساس الگوی APQC

Abstract

سازمان‌های امروزی به دنبال روش‌های نوآورانه برای بهبود محصولات و فرآیندها جهت افزایش رضایت مشتری و عملکرد رقابتی هستند از این رو از روش‌های مختلفی نظیر مدیریت کیفیت استفاده می‌کنند. مدیریت کیفیت یک فلسفه مدیریتی است که با یک رویکرد مکانیکی تحت عنوان کنترل کیفیت آماری آغاز شد و به یک رویکرد جامع و انسانی گرایش پیدا کرد. مدیریت کیفیت فراگیر به‌عنوان آخرین جریان از مدیریت کیفیت، بر تمامی جنبه‌های یک سازمان متمرکز می‌شود. طی دو دهه اخیر رویکردهای نرم و سخت جهت تحقق اهداف کیفی از سوی پژوهشگران معرفی شده است که رویکرد نرم مدیریت کیفیت مبتنی بر مفاهیم انسانی-رفتاری بوده و رویکرد سخت در آن به روش‌ها، ابزارها دلالت دارد. پژوهش حاضر با هدف معماری فرآیندهای مدیریت کیفیت نرم صورت پذیرفته است. به‌منظور معماری فرآیندهای این بُعد انسانی مدیریت کیفیت، مفاهیم و مؤلفه‌های مدیریت کیفیت نرم استخراج شد و تحلیلی از مضامین آشکار و پنهان، در قالب مدل APQC به‌عمل آمد. یافته‌های پژوهش حاضر حاکی از آن است که مدیریت کیفیت نرم بر پنج نوع اقدام مدیریت محور، کارمندمحور، مشتری محور، تأمین‌کننده محور، و محصول/فرآیند محور استوار بوده و در حدود 70 درصد از دسته‌های فرآیندهای سازمان را دربرمی‌گیرد که بر مشتمل بر فرآیندهای عملیاتی، و فرآیندهای مدیریتی و پشتیبانی است.