حق ‌رأی زنان در نظام سیاسی اسلام (بررسی پیشینه و مبانی)

Abstract

حق ­رأی از عمده حقوق سیاسی- اجتماعی زنان است که تنها چند دهه­ای است در کشورهای مدعی حقوق بشر به رسمیت شناخته و محقق شده است. ادعای بیشتر این کشورها و جنبش­های مدافع حقوق زنان آن است که زن­ها در همه­ی دوره­های حیات و در تمام ادیان، از این حق محروم بوده­اند و تنها به واسطه­ی تلاش ایشان این حق برای زنان به رسمیت شناخته شد. این پژوهش درصدد است به شیوه­ی توصیفی­–­تحلیلی دیدگاه اسلام را در­این­باره روشن کند و تاریخچه­ی تحقق این مسئله را بازگو کند. بررسی­های اولیه در آموزه­های اسلامی و سیره­ی پیشوایان معصوم (ع) حاکی است که اسلام، زنان را همچون سفیهان، محجوران و ضعفای فکری و عقلی قلمداد نکرده، بلکه رأی و نظر آنها را محترم شمرده ­است و این امر برخاسته از مبانی و پیش­فرض­های انسان­شناسی و هستی­شناسی ویژه­ای است. دستاورد این بحث در تبیین دیدگاه اسلام درباره­ی ­رأی­دادن زنان، اثبات پیشتازی اسلام در این باره و به چالش­کشیدن نظریه­هایی که اندیشه­ی اعتزال زن در اسلام را تبلیغ می­کنند، کارکرد آشکاری دارد.