برنامه درسی پوچ: مغفول یا بی‌اثر؟

Abstract

مقدمه: یکی از انواع برنامه درسی، برنامه درسی پوچ است. در ارتباط با این نوع برنامه درسی پژوهش‌های اندکی در سطح جهان صورت گرفته است و این امر نشان از بی‌توجهی پژوهشگران به این مفهوم است. هدف از این مطالعه، مروری بر مفهوم برنامه درسی پوچ از دیدگاه‌های مختلف است. روش‌ها: در این مطالعه مروری پایگاه‌های اطلاعاتی فارسی شامل SID، Iranmedex، Irandoc و Magiran با کمک کلید واژه‌های برنامه درسی پوچ، برنامه درسی حذف شده، برنامه درسی مغفول، برنامه درسی بی‌اثر، برنامه درسی خنثی و همچنین پایگاه‌های اطلاعاتی لاتین شامل Pubmed central و Eric و موتور جستجو Google scholar با کلید واژه‌هایNull curriculum،Neglected curriculum ، omitted curriculum مورد جستجو قرار گرفت. نتایج: در این جستجو 70مقاله و 15کتاب به دست آمد که به نحوی با برنامه درسی پوچ در ارتباط بودند. پس از مطالعه آنها، 18 مقاله و کتاب که به هدف مطالعه نزدیک‌تر بود مورد استفاده قرار گرفت. دو دیدگاه متخصصان برنامه‌ریزی درسی و مختصصان آموزش پزشکی در مورد برنامه درسی پوچ شناسایی شد. بر اساس نظرات متخصصان برنامه‌ریزی درسی، برنامه درسی پوچ آن چیزی است که مورد غفلت واقع شده است ولی بر اساس نظرات متخصصان آموزش پزشکی، برنامه درسی پوچ، برنامه درسی بی‌اثر است. نتیجه‌گیری: با توجه به تعریف متفاوت برنامه درسی پوچ از دیدگاه متخصصان برنامه‌ریزی درسی و متخصصان آموزش پزشکی پیشنهاد می‌گردد، کسانی که قصد استفاده کاربردی از این مفهوم دارند در ابتدا تعریف خود را بر مبنای یکی از این نظرات مشخص کنند تا در ادامه کار دچار سردرگمی نشوند.