ارزیابی ژنوتیپ‌های گندم دوروم در شرایط دیم و آبیاری تکمیلی در منطقه گچساران

Abstract

به‏ منظور ارزیابی تحمل به خشکی 18 ژنوتیپ گندم دوروم این بررسی طی دو سال زراعی 89-1388 و 90-1389 در قالب طرح بلوک‏های کامل تصادفی با چهار تکرار در دو شرایط آبیاری تکمیلی و خشکی (دیم) در ایستگاه تحقیقاتی کشاورزی دیم گچساران اجرا گردید. تجزیه واریانس داده‏ها برای دو سال نشان داد که ژنوتیپ‏ ها از نظر عملکرد دانه تفاوت معنی‏ داری در سطح احتمال 1% داشتند. ژنوتیپ‏ شماره 6 (GA//2*CHEN/ALTAR84) با منشأ سیمیت (CIMMYT) از نظر عملکرد دانه در دو محیط و کلیه شاخص‏ها در هر دو سال بعنوان برترین ژنوتیپ شناخته شد. شاخص‏های GMP، MP، STI، K1STI و K2STI با توجه به همبستگی مثبت و معنی داری که با عملکرد دانه در دو محیط و سایر شاخص‏ ها، بجز SSI، TOL، GOL و YSI داشتند؛ شاخص‏ های مناسبی برای شناسایی ژنوتیپ‏ های متحمل به تنش معرفی شدند. نتایج تجزیه به مؤلفه‏ های اصلی نشان داد که دو مؤلفه اول حدود 99% تغییرات متغیرهای اولیه را توضیح دادند. مؤلفه اول با بیشترین توضیح از تغییرات مؤلفه پتانسیل عملکرد و مؤلفه دوم مؤلفه اندازه‏ گیری تحمل به تنش نام گرفتند.