نوسازی فرایند نوسازی شهری

Abstract

جریان حیات شهری نه در گذشته سیر می‌کند و نه در اکنون راکد می‌ماند. شهر معاصر با کوله‌باری از گذشته به پیشواز آینده‌ای می‌رود که دنیای امروز نشانه رفته است؛ دنیایی که با دشواری‌های مشترک دست به گریبان بوده و اهل جهان را دل‌نگران کرده و به تکاپو انداخته است. هشدارهای مکرر جهانی در خصوص نابودی و تخریب محیط زیست، شدت گرفتن تغییرات اقلیمی و اثرات مخرب گرمایش زمین، کاهش منابع آب، آلودگی هوا ناشی از استفاده از سوخت‌های فسیلی (فارغ از پایان‌پذیر بودن ذخایر آن) که در نتیجه مصرف بی‌رویه، بقای انسان را به مخاطره انداخته است، گویی هیچ بازتابی ندارد. گفتنی است برخلاف نظر بعضی، طرح این مباحث در کشورهای در حال توسعه از مقولات لوکس محسوب نمی‌شود. حال آنکه متأسفانه کشورهای در حال توسعه که تاکنون به تقلید از کشورهای توسعه‌یافته به تکرار اشتباهات آنها دست زده و بدون توجه به بازنگری کشورهای توسعه یافته در تصمیمات قبلی خود که برای دست‌یابی به پایداری هر چه بیشتر شهرها، حفاظت از محیط و منابع طبیعی، بهره‌گیری تمام عیار از ارزش‌های ماهوی و بالاخره ارتقاء کیفیت زندگی و رعایت حق به شهر و حقوق شهروندی به جبران خطاهای گذشته خود پرداخته‌اند، پند نگرفته و همچنان درگیر کمیت‌ها بوده و با ایجاد شهرهای لجام‌گسیخته و به ویژه با معابر فراخ و پرهزینه، منابعی را که می‌توانست به غایت مفید باشد به باطل هدر داده‌اند. از این رو این کشورها بیش از کشورهای توسعه‌ یافته و بیش از هر زمان به دشواری افتاده و ناگزیر با شتابی دو چندان ‌باید خود‌ساخته و خودکردة خویش را جبران کنند. بازتعریف مفهوم بهسازی و نوسازی با در نظر داشتن ملاحظات فوق‌الذکر، می‌تواند دریچه نوینی به توسعه شهری بگشاید.