طراحی منظر ساختارگرا؛ ارزیابی روند تحول رویکردهای پیتر لاتز در دو پارک زاربروکن و دورا

Abstract

پیتر لاتز (Peter Latz) معمار منظر آلمانی، که شهرت خود را مدیون پروژه‌هایی است که در سایت‌های پساصنعتی انجام داده است، در رابطه با این فضاهای آلوده و تبدیل کاربری صنعتی به فراغتی، زیبایی‌شناسی خاصی ارایه کرده است. وی با حفظ عناصر موجود در سایت، توانست علاوه بر ایجاد فضایی بدیع برای کاربران، خاطرات و نشانه‌های موجود در شهر و سایت را به خوبی حفظ کند. لاتز با طراحی بندرگاه زاربروکن در سال 1980 که در گذشته انبار ذغال سنگ بوده است، توانست ایده‌هایش را برای تبدیل یک سایت آلوده به فضایی تفرجی به خوبی به نمایش بگذارد. البته در این پروژه که از پروژه‌های اولیه او محسوب می‌شود ردپایی از زیبایی‌شناسی کلاسیک به چشم می‌خورد که در کارهای بعدیش از جمله طراحی پارک دورا در تورین ایتالیا، به کلی از بین می‌رود. لتز در طراحی این پارک توانست به خوبی فضای آلوده صنعتی یک کارخانه را بدون پاکسازی از باقیمانده‌های آن به پارک شهری تبدیل کند. وی همواره توجه به ساختار را از نکات کلیدی دانسته که در طراحی پروژه‌هایش به آن توجه می‌کند. او خود را معمار منظری ساختارگرا می‌داند. این نوع نگاه که با توجه به ساختارهای موجود و حفظ آن، زیبایی‌شناسی خاصی در منظر ارایه داد، حاصل توجه و تکیه بر فلسفۀ ساختارگرایی است که اندیشمندانی چون کلودلوی استروس (Klaude Levi Strauss)1 و فردینان دو سوسور (Ferdinand de Saussure)2 مطرح کرده بودند. این نوشتار تلاش می‌کند با مقایسه تحلیلی رویکردهای پیترلتز در دو پروژه بندرگاه زاربروکن و پارک دورا نگاه ویژه او را به سایت‌های پسا‌صنعتی مورد کنکاش قرار داده و ساختارگرایی وی که رویکردی مفهومی، فراتر از یک ایده فرمالیستی بوده و سبب پیوند لایه‌های اطلاعاتی سایت شده است را در این دو پروژه بیازماید.