استعاره مفهومی گناه در سخنان امام علی (ع) با تکیه بر نهج البلاغه (رویکرد شناختی )

Abstract

در نگاه زبانشناسی شناختی، استعاره صرفا یک مقوله زبانی نیست، بلکه مرتبط با تفکر و اندیشه انسان است و از گذر آن می‌توان به نوع و چگونه اندیشیدن صاحب سخن پی‌برد؛ بر همین اساس در این جستار سعی شده است تا چگونه اندیشدن امام علی (ع)در خصوص مفهوم گناه که یکی از انتزاعی‌ترین مفاهیم پرکاربرد متون دینی است، مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد. قطعا این چگونه اندیشیدن به شناخت و درک عمیقی از مفهوم گناه منجر می‌شود که علاوه بر اینکه بر حوزه رفتاری وکنشی صاحب سخن در برابر گناه، تاثیر گذار است، بر رفتار ونحوه تعامل مخاطب با گناه نیز مؤثّر واقع می‌شود.<br /> این جستار با روشی تحلیلی توصیفی و با رویکرد استعاره مفهومی از نگاه زبانشناسان شناختی به تحلیل سخنان امام علی (ع)پرداخته که به دنبال پاسخ به این سوال است که مفهوم گناه در نگاه امام علی (ع)چگونه تصویرسازی و از چه مدلهای شناختی برای مفهوم سازی گناه استفاده شده است؟ در سامان یافتگی و نظام‌های تطابق این مدل‌های شناختی چه ویژگی‌هایی از حوزه مقصد بوسیله حوزه مبدا برجسته سازی شده است؟ نتایج آن نشان می‌دهد مفهوم گناه در سخنان امام علی (ع)در سه سطح وجودی، ساختاری و حرکتی با استعاره‌هایی چون گناه انسان است، گناه حیوان است، گناه بیماری است، گناه گیاه است ، گناه بار است و گناه پایین است به حوزه تجسمی وتعینی راه یافته است و سطح حرکتی از دو سطح دیگر از کمترین بسامد برخوردار است.