غایتِ هستی براساس آموزه‌های نهج‌البلاغه

Abstract

بر اساس آموزه‌های امام علی× هدف از خلقت انسان، تحقق انسانیت در پرتو اخلاق است که منجر به رضایت خدای متعال می‌گردد. خدای سبحان برای تحقق این غایت، جهان طبیعت را آفریده و افزون بر آن دین را برای تحقق غایت مذکور بر بشر عرضه کرد. به‌رغم آنکه تصور می‌شود غایت دین، سعادت اخروی است و لازمه‌ آن چشم‌پوشی از سعادت دنیوی است، امام علی× نشان می‌دهد که غایت دین، پس از آگاهی و پیوند دادن بشر به امر متعالی، در وهله‌ نخست ایجاد سعادت دنیوی در چارچوب اخلاق است که لازمه‌ آن از یک‌سو فضیلت‌مندی و تقواورزی و از سوی دیگر بهره‌مندی شایسته از مواهب دنیوی است و غایت آن در وهله‌ دوم تحقق سعادت اخروی است، ازاین‌رو بشر موظف است انسانیت را ارتقاء بخشد، بی‎آنکه لازم باشد از دنیا چشم‎پوشی کند، حتی می‎توان ادعا کرد انسان در صورتی شایسته‌ سعادت اخروی می‌گردد که نخست سعادت دنیویِ مبتنی بر اخلاق را ایجاد کرده باشد.