روش‌شناسی ترتّبی رویارویی امام علی× با خوارج با تأکید بر نهج‌البلاغه

Abstract

خوارج بعد از واقعه صفین، امام علی<strong>×</strong> را تکفیر کردند و از ایشان درخواست توبه نمودند. از آنجا که امام<strong>×</strong> آنها را افرادی گمراه می‌دانست از راه‌های مختلفی تلاش کرد تا با آنان وارد جنگ نشود. آن حضرت در این زمینه از راهکارهای فرهنگی، سیاسی و نظامی بهره برد و توانست هزاران نفر از آنها را از هلاکت نجات دهد. روح حاکم بر سیره امام<strong>×</strong> در برابر تمامی مخالفان از جمله خوارج تکفیری مدارا و پرهیز از کشتار و خشونت بود، ولی امام با چند هزار نفری که به هیچ یک از روش‌های روشنگرایانه امام پاسخ مثبت ندادند و تسلیم نشدند، بلکه جنگ را انتخاب کردند، ناگزیر به جنگ شد. در این پژوهش سیره امام علی<strong>×</strong> در مورد روش‌های رویارویی با خوارج تکفیری بررسی شده است و طی آن با بهره‌گیری از منابع تاریخ و سیره و آموزه‌های نهج البلاغه، نحوه برخورد امام علی<strong>×</strong> با خوارج تبیین ‌گردیده و ثابت ‌شده که حضرت از هر روشی برای جلوگیری از ریختن خون آنها بهره برده است.