بهینه سازی فرایند جدایش تفریقی دیسپروسیم و گادولینیم در شرایط عدم قطعیت

Abstract

<em>عنصرهای کمیاب در طبیعت بیش ­تر به صورت اکسید یافت می­ شوند و چون از نظر ویژگی­ های فیزیکی و شیمیایی بسیار شباهت دارند، جدایش آن­ها از هم دیگر بسیار مشکل است. از این رو بررسی و انتخاب مناسب ­ترین روش ­های جدایش عنصرهای کمیاب، بسیار دارای اهمیت دارد. درنتیجه در این پژوهش در گام اول، به منظور مدل­ سازی و بهینه ­سازی عامل­های مؤثر بر بهبود جدایش تفریقی دیسپروسیم و گادولینیم، پنج عامل شامل میزان pH، نسبت حجم سیانکس272 به دپا، غلظت حلال­ های آلی، زمان انجام فرایند و غلظت لاکتیک اسید، انتخاب شدند. سپس به منظور طراحی آزمایش ­ها از نرم­افزار DX7 استفاده شد و بر اساس آن تعداد 29 آزمایش تعیین شد.ولی از سویی در انجام آزمایش­ ها موردهایی مانند وزن کردن با دستگاه، آماده سازی محلول­ ها با غلظت مشخص، برداشتن حجم­ های متفاوت و عیارسنجی از موردهایی هستند که می­ توانند عامل ایجاد خطا و در نتیجه عدم قطعیت باشند، به همین دلیل بحث تحلیل احتمالاتی به منظور مدل­ سازی در شرایط عدم قطعیت، برای اطمینان سنجی نتیجه­ های به­ دست آمده، می ­تواند بسیار کارگشا باشد. برای این منظور در گام دوم، بر اساس داده ­های به دست آمده از آزمایش ­ها و رابطه­ های به دست آمده بین متغیرهای ورودی و خروجی، نخست نوع و ویژگی ­های تابع توزیع احتمالی، هر کدام از پنج پارامتر مؤثر ورودی تعیین شد و بر اساس آن­ ها و با توجه به نتیجه­ های شبیه­ سازی، ویژگی­ های نابع توزیع پارامترهای خروجی (درصد بازیابی دیسپروسیم و گادولینیم) به دست آمد.</em>