اثر اسید سالیسیلیک بر رشد و عملکرد علوفه و دانه ذرت در شرایط تنش خشکی در مزرعه

Abstract

تنش خشکی یکی از عوامل محدود‌کننده تولیدات گیاهی است و ماده شیمیایی اسید سالیسیلیک (SA) به عنوان یک تنظیم‌کننده گیاهی، قادر است مقاومت به خشکی را در گیاهان افزایش دهد. در این پژوهش اثر تنش خشکی و اسید سالیسیلیک بر رشد و عملکرد علوفه و دانه ذرت رقم دابل‌کراس 370، در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید باهنر کرمان، به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار مطالعه گردید. دور آبیاری به عنوان فاکتور اصلی، در دو سطح شاهد (7 روز) و تنش خشکی (10 روز) در کرت‌های اصلی و محلول 1/0 میلی مولار در لیتر اسید سالیسیلیک در شش سطح (شاهد، خیساندن بذر، محلول‌پاشی در مرحله سه برگی، محلول پاشی در مرحله گرده‌افشانی، خیساندن بذر + محلول پاشی در مرحله گرده‌افشانی، محلول پاشی در مرحله سه برگی + مرحله گرده‌افشانی) به عنوان فاکتور فرعی، در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. خشکی باعث کاهش کلروفیل، محتوی نسبی آب، وزن تر و خشک علوفه و افزایش نشت یونی گردید. در مقابل، اسید سالیسیلیک سبب افزایش معنی‌دار کلروفیل، محتوی نسبی آب، وزن خشک علوفه و کاهش معنی‌دار نشت یونی گردید و بیشترین تاثیر مربوط به تیمار خیساندن بذر بود. اثر متقابل آبیاری × اسید سالیسیلیک بر ارتفاع بوته، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و شاخص برداشت معنی‌دار بود. اثر اسید سالیسیلیک بر بهبود رشد و افزایش عملکرد در هر دو شرایط تنش و غیر تنش محسوس بود و بطور معنی‌داری باعث افزایش عملکرد دانه گردید. نتیجه‌گیری می‌شود که اسید سالیسیلیک در غلظت 1/0 میلی مولار در رفع آسیب اکسیداتیو نقش دارد و قادر است به طور موثری باعث افزایش عملکرد ذرت شود.