کاربست نظریه مایکل ریفاتر بر شعر زمستان « اخوان ثالث»

Abstract

در نظریه‌ نشانه‌شناسی شعر مایکل ریفاتر با تکیه بر ساختارگرایی، توانش ادبی خواننده و واکنش او نسبت به متن سعی بر آن است تا شیوه‌ای نظام‌مند از خوانش متن ارائه شود. در این نظریه دو شیوه‌ خوانش مطرح است؛ ابتدا اشعار به دو شیوه خوانش دریافتی و خوانش ناپویا بررسی و واکاوی می‌شوند که در مرحله اول به جستجوی معنا و در مرحله دوم به دلالت‌های زبانی توجه شده است. در این شیوه‌ خوانش، به بررسی ارجاع نشانه‌ها به درون‌متن و ایجاد شبکه‌های به ‌هم‌ پیوسته از نشانه‌ها توجه می‌شود. روش پژوهش در این مقاله یادداشت‌برداری و تحقیقات کتابخانه­ای است. کتاب نشانه‌شناسی مایکل ریفاتر(1998) منبع اصلی محسوب شده است. در مقاله حاضر، نخست رویکرد نظری ریفاتر معرفی و سپس بر مبنای آن خوانش مشهورترین دفتر شعری اخوان یعنی «زمستان» و مشهورترین شعر این دفتر نیز که«زمستان» نام دارد و به لحاظ تصویری بسیار غنی و نزدیک به سی تشبیه، کنایه، استعاره و نماد دارد بررسی می­شود. پس از بررسی و تحلیل عناصر غیردستوری، به انباشت‌ها، منظومه‌های توصیفی و شبکه ساختاری دست می­یابیم. هدف این پژوهش تلاش برای خوانش دقیق­تر و ژرف­تر در شعر مورد نظر، با استناد به چارچوب پیشنهادی ریفاتر است.<br /> <br clear="all" /><br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br />