بمب نوترونی، عملکرد و پیامدها

Abstract

بدنبال تراژدی غم‌انگیز استفاده از دو بمب اتمی در ژاپن در سال <span style="text-decoration: underline;">1945 </span> و آثار زیانبار بجای مانده از آن که تا سال ها بر قربانیان این فاجعه می‌افزود، توجه دانشمندان به عنصر دیگری در هسته بنام نوترون و انرژی نهفته در آن جلب شد تا شاید انفجار هسته‌ای بعدی، علاوه بر مقاصد صلح‌آمیز خود عواملی همچون مواد سمی و رادیواکتیو را که سالیان متمادی بر محیط زیست و موجودات زنده اثر منفی می‌گذارد، در بر نداشته باشد. بدین ترتیب دستیابی به فناوری نوترونی عملکرد سایر بمب های هسته‌ای را تحت‌الشعاع قرار داد. در بمب های اتمی از واکنش شکافت هستة اورانیوم و یا پلوتونیوم و در بمب های هیدروژنی از واکنش گداخت هسته‌ای هیدروژن استفاده می‌شود. در این فرآیند و در طی تغییرات عظیم نیروهای هسته‌ای، بخشی از جرم طبق معادلة مشهور [E=mc2] به انرژی تبدیل می‌گردد. بدین ترتیب در صد بالایی از انرژیِ آزاد شده (تا 90%) به شکل موج انفجار و امواج حرارتی و پرتوهای گاما خواهد بود. از 10% باقیمانده، مقداری به تشعشعات ثانویة رادیو اکتیو و در‌صد بسیار جزئی به تشعشعات ذره‌ای نافذ (نوترونی) تبدیل خواهد شد. اما در بمب های نوترونی این قضیه درست بر عکس اتفاق می‌افتد. بدین معنی که درصد بالایی از انرژی تولید شده، توسط نوترون های سریع انتقال می‌یابد و این رمز برتری سلاح نوترونی نسبت به دیگر بمب های هسته ای است. بدلائلی که در این مقاله به آن ها اشاره خواهد شد، گاهی اوقات از بمب نوترونی به عنوان "بمب تمیز" یاد می‌شود.