تحلیل مبانی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران در پرتو هویت فرهنگی

Abstract

<span lang="FA">نقش عوامل معنوی و نرم­افزاریِ قدرت در پیروزی انقلاب اسلامی ایران بسیار برجسته است. چنانچه این انقلاب با حداقل عنصر خشونت و بدون نقش حمایتگرایانه دو ابرقدرت عصر و با تکیه بر منابع هویتی- فرهنگی خویش به پیروزی دست یافت و مدل مردم­سالاری دینی به عنوان هویت فرهنگی این نظام مطرح شد. مدلی که دو گفتمان مسلطِ لیبرالیسم غربی و سوسیالیسم شرقی را به چالش اساسی کشاند. پرسش اصلی این مقاله این است که استمرار حیات و استواری مبانی امنیتی- راهبردی نظام جمهوری اسلامی ایران در عرصه بین‌المللی معلول چه عواملی بوده است؟ فرضیه مقاله بر این مبنا قرارگرفته است که «هویت فرهنگی نظام جمهوری اسلامی ایران» به عنوان مهم‌ترین مقوم راهبرد امنیتیِ واقع­گرا-عمل­گرای نظام ج.ا.ایران، عامل اصلی پایداری و تداوم این نظام در عرصه بین­المللی بوده است تا جائی که این هویت منحصر به فرد که مبتنی بر ارزش‌های معنوی- فرهنگی می­باشد امکان اشاعه آرمان­های انقلاب اسلامی را در فراتر از مرزهای­ ملی فراهم نموده است. مبنای این هویت فرهنگی،دین اسلام، آموزه­های مستنبط از قرآن یعنی «هنجارگرایی مبنایی»</span><span lang="FA">و «قدرت توحیدی» سرچشمه می‌گیرد که نمود و تبلور آن در آرا امام خمینی(ره) و آیت الله خامنه­ای نمایان است. نوشتار پیش­ رو بر مبنای خوانش تئودور آدورنو و ماکس هورکهایمر و با استفاده از روش توصیف نظری و تفسیری به دنبال اثبات فرضیه خویش است.</span>