شناسایی و اولویت بندی بافت های فرسوده شهری در راستای کاهش آسیب پذیری ناشی از زلزله - مطالعه موردی: منطقه 5 اصفهان

Abstract

<strong>گسترش فضایی بی رویه و بدون برنامه شهرهای بزرگ و متوسط کشور در چند دهه گذشته، باعث شکل</strong><strong>‌</strong><strong>گیری بافت</strong><strong>‌</strong><strong>های جدید شهری در مجاورت شهرها و جابجایی ساکنان و کاربری</strong><strong>‌</strong><strong>های شهری به نواحی جدید گردیده است. در نتیجه این جابجایی، به تدریج بافت</strong><strong>‌</strong><strong>های قدیمی شهرها که نقطه</strong><strong>‌</strong><strong>ی جوشش اصلی یک شهر و نشان دهنده</strong><strong>‌</strong><strong>ی هویت آن شهر می</strong><strong>‌</strong><strong>باشد، کارکرد و حیات اجتماعی- اقتصادی خود را از دست داده و با از دست دادن حیات شهری خود، به سمت رکود و فرسودگی گرایش پیدا کرده</strong><strong>‌</strong><strong>اند</strong><strong>.</strong><strong> هدف از این پژوهش شناسایی و اولویت</strong><strong>‌</strong><strong>بندی بافت</strong><strong>‌</strong><strong>های فرسوده</strong><strong>‌</strong><strong>ی منطقه 5 شهر اصفهان به منظور احیاء و نوسازی، تقویت پایه</strong><strong>‌</strong><strong>ها و مبانی نظری و با بهره</strong><strong>‌</strong><strong>گیری از روش فرایند سلسله مراتبی در سیستم اطلاعات جغرافیایی بر اساس معیارها و شاخص</strong><strong>‌</strong><strong>ها می</strong><strong>‌</strong><strong>باشد. بر این اساس نوع پژوهش نظری-کاربردی و روش بررسی آن توصیفی-پیمایشی است. در این پژوهش با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی در محیط نرم</strong><strong>‌</strong><strong>افزاری </strong><strong>Arc GIS</strong><strong>،</strong><strong>بافت</strong><strong>‌</strong><strong>های فرسوده منطقه 5 شهر اصفهان شناسایی و اولویت</strong><strong>‌</strong><strong>بندی برای احیاء و مدیریت بهینه</strong><strong>‌</strong><strong>سازی شده است. بررسی</strong><strong>‌</strong><strong>ها نشان می</strong><strong>‌</strong><strong>دهد که در حال حاضر حداقل 53 بافت فرسوده در 15 ناحیه اصفهان با جمعیّت 350000 نفری وجود دارد.</strong><strong>منطقه 5 شهرداری</strong><strong>اصفهان</strong><strong>به</strong><strong>عنوان</strong><strong>منطقه</strong><strong>مورد</strong><strong>مطالعه</strong><strong>از</strong><strong>قاعده</strong><strong>فوق</strong><strong>مستثنی</strong><strong>نبوده</strong><strong>و</strong><strong>در زمره</strong><strong>بافت</strong><strong>‌</strong><strong>های</strong><strong>فرسوده</strong><strong>کشور</strong><strong>محسوب</strong><strong>می</strong><strong>‌</strong><strong>گردد. نتایج تحقیق </strong><strong>مشخص می</strong><strong>‌</strong><strong>کند</strong><strong>که</strong><strong>کمبود</strong><strong>امکانات،</strong><strong>خدمات</strong><strong>شهری</strong><strong>و</strong><strong>تأسیسات</strong><strong>زیربنایی</strong><strong>سبب</strong><strong>مهاجرت</strong><strong>ساکنان</strong><strong>بومی</strong><strong>به مناطق</strong><strong>دیگر</strong><strong>شهر</strong><strong>شده</strong><strong>و</strong><strong>باعث</strong><strong>منفی</strong><strong>شدن</strong><strong>نرخ</strong><strong>رشد</strong><strong>جمعیت</strong><strong>بافت،</strong><strong>طی</strong><strong>سال</strong><strong>‌</strong><strong>های</strong><strong>اخیر</strong><strong>شده</strong><strong>است</strong><strong>.</strong><strong>با توجه به</strong><strong>وضعیت</strong><strong>اجتماعی</strong><strong> - </strong><strong>اقتصادی</strong><strong>ساکنان</strong><strong>بافت،</strong><strong>روند</strong><strong>بهسازی</strong><strong>و</strong><strong>نوسازی</strong><strong>درون</strong><strong>بافت</strong><strong>کند</strong><strong>گردیده، بطوری که</strong><strong>این</strong><strong>عوامل</strong><strong>سبب</strong><strong>فرسوده</strong><strong>شدن</strong><strong>و</strong><strong>تخریب</strong><strong>بیشتر</strong><strong>بافت</strong><strong>شده</strong><strong>است</strong><strong>.</strong>