بررسی ویژگی های بافتی رسوبات تپه های ماسه ای شرق شهرستان جاسک

Abstract

<strong> </strong><strong>یکی از مهم</strong><strong>‌</strong><strong>ترین فرایندهای فرسایشی در مناطق بیابانی از جمله محدوده مطالعاتی (شرق شهرستان جاسک)، فرسایش بادی است که منجر به ایجاد اشکال فرسایشی مختلفی از جمله تپه</strong><strong>‌‌</strong><strong>های ماسه</strong><strong>‌‌</strong><strong>ای می</strong><strong>‌</strong><strong>شود. اهمیت مطالعه تپه</strong><strong>‌‌</strong><strong>های ماسه</strong><strong>‌‌</strong><strong>ای در این منطقه بخاطرخساراتی است که این تپه</strong><strong>‌‌</strong><strong>ها در صورت متحرک بودن به منابع طبیعی، تأسیسات انسانی و غیره وارد می</strong><strong>‌‌</strong><strong>آورند. لذا بررسی تپه</strong><strong>‌‌</strong><strong>های ماسه</strong><strong>‌‌</strong><strong>ای در مدیریت این نواحی اهمیت دارد. یکی از اولین ویژگی</strong><strong>‌‌</strong><strong>هایی که در اغلب مطالعات مربوط به مناطق بیابانی از جمله بررسی فرسایش بادی، روند</strong><strong>‌</strong><strong>یابی حرکت تپه</strong><strong>‌‌</strong><strong>های ماسه</strong><strong>‌‌</strong><strong>ای و غیره مورد بررسی قرار می</strong><strong>‌‌</strong><strong>گیرد، ویژگی مربوط به بافت ذرات ماسه می</strong><strong>‌‌</strong><strong>باشد. بنابراین در تحقیق حاضر به مطالعه ویژگی بافتی و محیط ته</strong><strong>‌‌</strong><strong>نشست رسوبات ماسه</strong><strong>‌‌</strong><strong>ای پرداخته شده است. محدوده مطالعاتی جزء سواحل بیابانی بوده، در شرق شهرستان جاسک و در استان هرمزگان واقع است. این تحقیق بر اساس جمع</strong><strong>‌‌</strong><strong>آوری نمونه از محل و مطالعه بافت رسوبی با استفاده از نتایج گرانومتری و بررسی میکروسکوپی و ماکروسکوپی رسوبات پس از آماده</strong><strong>‌‌</strong><strong>سازی آن است. برای محاسبه پارامترهای بافتی مانند میانگین، جور</strong><strong>‌</strong><strong>شدگی و کج</strong><strong>‌‌</strong><strong>شدگی از روش لحظه</strong><strong>‌‌</strong><strong>ای استفاده و نمودارها با استفاده از نرم افزار اکسل تهیه شد. با استفاده از نقشه</strong><strong>‌‌</strong><strong>های توپوگرافی و تصاویر ماهواره</strong><strong>‌</strong><strong>ای نقشه</strong><strong>‌‌</strong><strong>های مورد نظر در نرم</strong><strong>‌‌</strong><strong>افزارهای</strong> <strong>GIS</strong> <strong>تهیه گردید. از نقشه زمین</strong><strong>‌‌</strong><strong>شناسی نیز برای مطالعه سنگ</strong><strong>‌‌</strong><strong>شناسی استفاده شد. نتایج حاصل بیانگر نزدیک بودن قطر میانگین دانه</strong><strong>‌‌</strong><strong>ها و نشان از عدم نوسان انرژی در محیط رسوبگذاری است. کج</strong><strong>‌‌</strong><strong>شدگی منفی، جورشدگی خوب، وجود فسیل</strong><strong>‌‌</strong><strong>های دریایی و وجود دانه</strong><strong>‌‌</strong><strong>های شفاف در نمونه</strong><strong>‌‌</strong><strong>های 1، 2، 5، منشا ساحلی را برای این نمونه</strong><strong>‌‌</strong><strong>ها مشخص می</strong><strong>‌‌</strong><strong>کند. کج</strong><strong>‌‌</strong><strong>شدگی مثبت، جور شدگی خوب، منحنی هیستوگرام بایمدال و انحنا رو به بالا منحنی تجمعی در نمونه</strong><strong>‌‌</strong><strong>های، 6، 7، 9، و 10، نشان از وجود مواد طغیانی رودخانه و رسوب</strong><strong>‌</strong><strong>های کناری دارد، بنابراین می</strong><strong>‌‌</strong><strong>توان برای این نمونه</strong><strong>‌‌</strong><strong>ها منشاء رودخانه</strong><strong>‌‌</strong><strong>ای را متصور شد.</strong>