ساماندهی محلات شهری بر مبنای الزامات پدافند غیرعامل (مطالعه موردی: محلّات ناحیه ی شش منطقه دو شهر تهران)

Abstract

<strong>شهرها با توجه به اینکه اکثر جمعیت کشور را در خود جای می</strong><strong>‌</strong><strong>دهند و غالباً مراکز اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و مراکز حاکمیتی در کشورها می</strong><strong>‌</strong><strong>باشند، همواره می</strong><strong>‌</strong><strong>بایست آمادگی شان در برابر بحران</strong><strong>‌</strong><strong>ها (پدافند غیرعامل) مد نظر متخصصین مربوطه قرار گیرد. ساماندهی شهر در مقیاس محله (بعنوان کوچکترین و مؤثرترین واحد شهری) بر مبنای الزامات پدافند غیر عامل، به منظور مقابله با بحران</strong><strong>‌</strong><strong>ها (طبیعی و انسان ساز) و به حداقل رساندن مخاطرات با استفاده از فنون جغرافیا و برنامه</strong><strong>‌</strong><strong>ریزی از اهداف این تحقیق است. از اینرو ، محلات ناحیه</strong><strong>‌</strong><strong>ی شش از منطقه</strong><strong>‌</strong><strong>ی دو شهر تهران بعنوان مطالعه موردی انتخاب و نتایج تحقیق ارائه شد تا بدینوسیله امکان تعمیم بررسی</strong><strong>‌</strong><strong>ها و مطالعات مشابه در سایر نواحی شهری فراهم گردد. </strong><br /> <strong>پژوهش حاضر از نوع کاربردی و روش تحقیق معیاری - تحلیلی است. مبانی علمی این تحقیق مبتنی بر مفاهیم مدیریت بحران شهری با تأکید بر دانش جغرافیا و برنامه</strong><strong>‌</strong><strong>ریزی شهری می</strong><strong>‌</strong><strong>باشد. در این تحقیق، پس از شناخت وارزیابی وضع موجود، ابعاد آسیب پذیری محلات در زمان وقوع بحران، نقاط قوت و ضعف، و همچنین تهدیدها و فرصت</strong><strong>‌</strong><strong>های هر محله با رویکرد پدافندغیرعامل مورد بررسی قرار گرفته و بر همین اساس نتیجه گیری مربوطه صورت پذیرفته است.گردآوری داده</strong><strong>‌</strong><strong>ها بر اساس روش کتابخانه</strong><strong>‌</strong><strong>ای و مطالعات میدانی صورت گرفته و از روش مقایسه</strong><strong>‌</strong><strong>ای جهت ارائه جمع بندی</strong><strong>‌</strong><strong>ها استفاده شده است. در این پژوهش، تکنیک تحلیلی </strong><strong>SWOT</strong><strong> به منظور تعیین نقاط ضعف و قوت، تهدیدها و فرصت ها، و نیز ارائه راهبردها، سیاست</strong><strong>‌</strong><strong>ها و پیشنهاد اقدامات لازم، بکار رفته و نرم افزار </strong><strong>ArcGis</strong><strong> جهت نمایش و همچنین، تجریه و تحلیل داده</strong><strong>‌</strong><strong>های توصیفی مورد استفاده قرارگرفته است. نتایج حاصل از تحقیق، مبین این حقیقت است که توجه به مؤلفه هایی از قبیل ساختار شهر، بافت شهر، فرم شهر، کاربری اراضی شهری و بالاخره، مشارکت</strong><strong>‌</strong><strong>های اجتماعی ساکنین هر محله، می</strong><strong>‌</strong><strong>تواند ساماندهی محلات شهری را بر اساس الزامات پدافندغیرعامل امکان پذیر سازد. </strong>