بررسى جایگاه مدیریت مخاطرات در برنامه ‏ریزى‏هاى توسعه روستایى ایران

Abstract

هدف کلى توسعه، رشد و تعالى همه جانبه جوامع انسانى است، از این رو در فرایند برنامه ‏ریزى براى دستیابى به توسعه، خصوصا توسعه پایدار توجه به مخاطرات (طبیعى، انسانى، زیست محیطى، اجتماعى، اقتصادى و...) امرى لازم و کاملاً ضرورى است. آسیب‏ پذیرى شدید نواحى روستایى در برابر سوانح طبیعى از یک سو، پایین بودن سطح آگاهى مردم روستایى و همچنین بالا بودن میزان ریسک و عدم حتمیت در فعالیت هاى روستایى از سوى دیگر از جمله عوامل دیگرى هستند که توجه به مدیریت مخاطرات (مدیریت ریسک) را در برنامه ‏ریزى‏ هاى توسعه روستایى ضرورى مى‏ سازد. زیرا بى ‏توجهى به مخاطرات و عدم مدیریت صحیح آنها منجر به شکست برنامه‏ هاى توسعه روستایى مى‏ گردد.<br /> مقاله حاضر به دلیل اهمیت این موضوع (مدیریت مخاطرات) در محیط‏ هاى روستایى و لازمه توجه به آن در برنامه‏ ریزى‏ هاى روستایى نگاشته شده و نتایج حاصل از تحقیق نشانگر این است که، مقوله «مدیریت مخاطرات» در ایران (حتى در سطح آکادمیک) خصوصا در زمینه روستایى موضوع جدیدى است. به همین دلیل است که در بین منابع فارسى به جز معدودى ترجمه از مقالات و مطالب خارجى، منبع عمده دیگرى (در شکل کتاب، تحقیق یا پایان ‏نامه) که به طور اخص در مورد این موضوع نوشته شده باشد، موجود نیست. همچنین، علیرغم اهمیت موضوع مدیریت مخاطرات در جوامع روستایى، در برنامه ‏ریزى‏ هاى توسعه روستایى به این امر توجه لازم صورت نگرفته و حتى مى‏ توانیم بگوییم که توجه نشده است. در حالی که در اکثر کشورها مدیریت مخاطرات یک بخش مهم و اصلى در برنامه‏ ریزى‏ها محسوب مى‏ شود.