رابطه‌ی تعهد عاطفی با قصد و نگرش نسبت به یک رفتار منفی در سازمان

Abstract

مقدمه: در بین پژوهشگران در مورد ماهیت نگرشی یا انگیزشی تعهد سازمانی توافقی وجود ندارد. این پژوهش برای بررسی یک مدل نگرشی از تعهد سازمانی انجام شده است که مبنای آن مدل نگرشی ایگلی و چایکن (1993) است. روش: نمونه‌ی پژوهش شامل 256 نفر از دانشجویان دانشکده‌ی روان‌شناسی دانشگاه اصفهان بود که به‌صورت داوطلب انتخاب شدند. متغیرهای کنترل یعنی عادت، پیامد فایده‌گرا، پیامد هنجاری و پیامد هویت خود از طریق ویگنت بررسی گردیدند و متغیرهای دیگر یعنی نگرش به هدف، نگرش در جهت رفتار و قصد رفتار از طریق سؤال سنجیده شدند. برای تحلیل آماری یافته‌ها از رویکرد معادلات ساختاری، برآورد تعمیم‌یافته (GEE) و نرم‌افزار R استفاده گردید. یافته‌ها: از سه مدل هم‌ارز معرفی‌شده که شاخص‌های برازش یکسانی داشتند، تنها یک مدل تأیید شد. نتایج نشان داد که این فرضیه که نگرش در جهت رفتار دزدی، بین نگرش به هدف (تعهد عاطفی) و قصد دزدی متغیر میانجی است، رد شد و به‌جای آن مدل اصلاح‌شده که قصد با تعهد عاطفی جایگزین شده و متغیرهای عادت، پیامد فایده‌گرا، پیامد هنجاری و پیامد هویت خود، نقش کنترل را ایفا می‌کنند؛ تأیید شد. نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌ها مشخص شد که تعهد سازمانی یک متغیر نگرشی است که متغیر ملاک برای نگرش در جهت رفتار از طریق قصد است. مدل پیشنهادی ایگلی و چایکن (1993) مورد بازنگری قرار گرفته و تعهد به هدف به‌عنوان متغیر ملاک جایگزین شد. به مدیران و سازمان‌ها پیشنهاد می‌شود در جامعه‌پذیر کردن کارکنان در رفتارهای مطلوب سازمان، اهتمام جدی به خرج دهند.