تاثیر همرنگیِ‌اجتماعی بر تصمیم‌گیری در موقعیت ریسک و عدم‌قطعیت دانشجویان

Abstract

مقدمه: مطالعات در راستای اثرگذاری اجتماعی بر تصمیم‌گیری وخطاها و سوگیری‌های‌شناختیِ درگیر در آن بسیار ناچیز است. نقش اجتماع، گروه همسالان، و آگاهی از انتخاب‌اکثریت در اینترنت، به‌ندرت مورد‌بررسی قرار گرفته است. هدف: آیا آگاهی از کم‌و‌کیف تصمیم‌گیریِ اکثریت افراد باعث تغییر پاسخ شرکت‌کننده‌ها می‌شود؟ چنین تغییری همراستا با پاسخ جمع است یاعکس آن است؟ روش: جامعه دانشجویان دانشگاه‌، نمونه‌‌180دانشجوی دانشگاه شهیدبهشتی به‌صورت نمونه‌گیری دردسترس انتخاب شد. اثرِگروه از مقایسه‌ی تغییرِ انتخابِ شرکت‌کننده‌ها در اجرای مجدد تکلیفِ تصمیم‌گیریِ اقتصادی بعد از آگاهی از انتخاب اکثریت پیشین بدست آمد. گرچه فرد مختار بود که پاسخش را تغییر ندهد. عدم‌برقراری شرط توضیع نرمال تحلیل‌داده‌ها به روش‌های ناپارامتریک را پیش روی گذاشت واز آزمون‌های خی‌دو، ویلکاکسون، Uمن‌ویتنی و غیره استفاده شد. یافته‌ها: اثرگروه تصمیم‌گیری را به‌شکل معنادار تغییر داد (بیشتر درجهتِ تصمیم‌گیری غیرعُقلایی اقتصادی). به‌طور متوسط افراد در بخش همرنگی‌اجتماعی افزایشی پاسخ‌های4 مساله و برای همرنگی‌اجتماعب کاهشی 3مساله را تغییر دادند (تغییر معنادار 7مساله از 31 مساله). شرکت‌کنند‌ها درکل 23درصد از سوالات را به‌صِرف مشاهده‌‎ی یک علامت (در رایانه، بدون مشاهده یا حضور حتی‌یک نفراز جمعیتِ اثرگذار) درجهت همرنگی آنها را تغییر دادند (p<0.05). خانم‌ها گرایش شدیدتری به همرنگی نشان دادند، و درکل احتمالِ همرنگ شدن در مساله‌های مربوط به "ریسک‌گریزی“ و "ابهام‌گریزی“ بیشتر وجود بود (p<0.05). نتیجه‌گیری: براساس یافته‌های این پژوهش همرنگیِ اجتماعی در تغییر سوگیری‌های تصمیم‌گیری اقتصادی اثرگذار و البته به شکل معناداری در افزایش آنها قوی‌تر بود. سوگیری‌های تصمیم‌گیری (در این مورداقتصادی) در سطوح گوناگونی از گروه، جمع و همسالان به اشکال گوناگون تاثیر می‌پذیرد.