تغییرپذیری ویژگی‌های ابعادی- ساختاری استخوانی موش‌های صحرایی نر ناشی از تمرین تناوبی با شدت بالا

Abstract

تمرین ورزشی با فعال‌سازی مکانیسم‌های هورمونی، مکانیکی و عضلانی به افزایش تراکم، قدرت و استحکام استخوان کمک می‌کند. هدف پژوهش حاضر بررسی تغییرات عوامل ویژگی‌های ابعادی-ساختاری پس از 8 هفته تمرین تناوبی با شدت بالا (HIIT) است. تعداد 16 سر موش صحرایی نر نژاد ویستار با محدودۀ وزنی 50 ±250 گرم و سن 8 هفته به‌صورت تصادفی به دو گروه تجربی (8n=) و کنترل (8n=) تقسیم شدند. برنامۀ تمرینی شامل 4 دقیقه دویدن با شدت بالا 85 تا 90 درصد VO2max و دورهۀریکاوری 3 دقیقه‌ای با شدت 50 تا 60 درصد VO2max بود که سه روز در هفته، یک ساعت و به مدت 8 هفته اجرا شد. 24 ساعت پس از آخرین جلسۀ تمرینی، بعد از بی‌هوشی و کشتن حیوان، استخوان ران برداشته و در فرمالین قرار داده شد. ویژگی‌های ابعادی-ساختاری با استفاده از روش فوتومیکروسکوپ اندازه‌گیری شدند. از آزمون t- مستقل برای آنالیز داده‌ها استفاده شد. سطح معنا‌داری 05/0 P< درنظر گرفته شد. نتایج نشان داد 8 هفته تمرین HIIT تأثیر معنا‌داری بر وزن (270/0P=) و طول استخوان ران (290/0P=) نداشت. درحالی‌که نسبت حجم استخوان به حجم استخوان اسفنجی (004/0P=)، ضخامت اپی‌فیز (001/0P=)، متافیز (001/0P=) و تعداد ترابکولار (002/0P=) افزایش معنا‌داری داشت. به‌علاوه، ضخامت استوئید بین دو گروه تجربی و کنترل افزایش معنا‌داری نداشت (207/0P=). به‌نظر می‌رسد تمرین تناوبی با شدت بالا، احتمالاً با افزایش ضخامت استخوان ترابکولار و اسفنجی می‌تواند بر قدرت و استحکام استخوان تأثیر بگذارد.