یک تحلیل کمی از تأثیر جنسیت بر میزان تمایل برای سفر با دوچرخه

Abstract

امروزه، افزایش بی‌رویه خودروهای سواری در سطح شهرها و رشد روزافزون سفرهای درونشهری، مشکلاتی از جمله تراکم و آلودگی هوا بوجود آورده و منجر به تنزل کیفیت زندگی در کلان‌شهرها شده است. در چنین شرایطی معمولاً بکارگیری سیستم‌های مدرن و روش‌های جدید حمل‌و‌نقلی مطرح می‌شوند در صورتی که روش‌های سنتی نیز می‌توانند از اهمیت ویژه‌ای برخوردار ‌باشند، که استفاده از سیستم دوچرخه‌سواری با توجه به فوایدی چون: کاهش تراکم و آلودگی هوا و افزایش سطح فعالیت فیزیکی مردم به عنوان یک گزینه منحصر به فرد مطرح می‌باشد. این مقاله به تحلیل کمی تأثیر جنسیت بر میزان تمایل به استفاده از این وسیله ساده، ارزان و فاقد آلاینده می‌پردازد. در این مطالعه با استفاده از نتایج پرسشگری از 1096 شهروند تهرانی در منطقه 8 و 1384 نفر- ‌سفر، مدل‌‌ لوجیت دوگانه، به طور مجزا برای زنان و مردان جهت تحلیل عوامل مؤثر بر تمایل آنها برای سفر با دوچرخه ساخته شده است و برای اولین بار اثر متغیرهای مستقل از جمله نوع وسیله نقلیه و هدف سفر مورد تحلیل قرار گرفته است. نتایج نشان می‌دهد، زنانی که از وسیله نقلیه شخصی و مردانی که از اتوبوس و مترو برای سفر استفاده می‌نمایند، تمایل کمتری به تغییر شیوه‌ی سفر با دوچرخه دارند. از طرفی زنان در سفرهای با هدف خرید تمایل بیشتر و در سفر با هدف آموزشی تمایل کمتر برای دوچرخه‌سواری دارند، این در حالی است که مردان در سفرهای با هدف آموزشی تمایل بیشتری برای دوچرخه‌سواری دارند. نتایج بیانگر آن است که با افزایش سن به علت کاهش توانایی جسمی و فیزیکی بدن و افزایش آسیب‌پذیری بدن، تقاضای سفر با دوچرخه برای هر دو گروه زن و مرد کاهش می‌یابد. افزایش زمان سفر مورد انتظار برای دوچرخه‌سواری نیز باعث کاهش تمایل سفر با دوچرخه برای زنان و مردان می‌شود. نتایج همچنین نشان می‌دهد عوامل افزایش‌دهنده احتمال سفر با دوچرخه برای مردان عبارتند از: سفر در ساعت اوج ترافیک و مردان با تعداد سفر بیشتر.