ارایه یک مدل انتخاب وسیله برای دانش‌آموزان در شهرهای میانی بزرگ (مطالعه موردی: شهر اردبیل)

Abstract

بررسی عوامل موثر در انتخاب­های سفرهای درون­شهری از موضوعات مهم در برنامه­ریزی شهری است. تا کنون رفتار سفر بزرگسالان با اهداف مختلف، به طور گسترده توسط برنامه ریزان حمل و نقل و پژوهشگران شهری بررسی شده و مدل­های مفهومی زیادی به این دلیل توسعه یافته است اما به سفرهای تحصیلی دانش آموزان توجه کمتری شده است. از طرفی، اخیرًا مطالعاتی در انتخاب وسیله سفر برای دانش­آموزان در کلان­شهرهایی همچون تهران و مشهد صورت پذیرفته است ولی برای شهرهای میانی که جمعیت کمتر و بافت سنتی­تری دارند، کمتر مورد توجه قرار گرفته است. در این پژوهش به بررسی عوامل موثر در انتخاب وسیله برای سفرهای تحصیلی دانش­آموزان برای شهر میانی بزرگ (اردبیل) پرداخته شده است. بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت شهر اردبیل ۵۲۹۳۷۴ نفر در قالب ۱۵۸۶۲۷ خانوار بوده ‌است که 8/14 این جمعیت بین 7 الی 13 سال (کلاس اول تا ششم) هستند به­طوری­که 64/7 درصد پسران و 17/7 درصد دختران هستند. در این راستا داده‌های سفر دانش­آموزان با پرسشگری گردآوری شد. در این پرسشگری 600 پرسشنامه توزیع‌شده تعداد 496 پرسشنامه بازگشت از بین آن­ها 411 پرسشنامه قابل استفاده بودند. پس از تحلیل اولیه داده، با به­کارگیری مدل لوجیت چندگانه با تجزیه ضریب تصادفی به مدل­سازی انتخاب شیوه­ی سفرهای تحصیلی دانش­آموزان شهر اردبیل پرداخته شد. نتایج مطالعات نشان می­دهد که، ویژگی­های اقتصادی- اجتماعی خانوار والدین تاثیر قابل توجهی در شیوه انتخاب وسیله سفر دانش­آموزان دارد.