ارزیابی عوامل موثر بر کیفیت شیمیایی و آلودگی نیتراته منابع آب زیرزمینی، مطالعه موردی: آبخوان دشت زیدون

Abstract

در این تحقیق عوامل موثر بر کیفیت و آلودگی نیتراته آب زیرزمینی دشت زیدون در استان خوزستان بررسی شده است. به این منظور از 25 حلقه چاه کشاورزی نمونه­برداری شده و سپس پارامترهای شیمیایی نمونه­های آب (شامل کل جامدات محلول، دما، کاتیون­ها و آنیون­های اصلی) اندازه­گیری شده است. جهت بررسی عوامل موثر بر کیفیت آب زیرزمینی از دیاگرام­های ترکیبی، شاخص اشباع کانی­ها و روش آماری تحلیل عاملی استفاده شده است. نتایج این تحقیق نشان داد که آب زیرزمینی در بخش­ وسیعی از منطقه مورد مطالعه کیفیت نامناسبی دارد. به طوری که میزان شوری آب زیرزمینی در بخش­های میانی و شمالی دشت بیش از 3000 میکروموهس بر سانتی­متر می­رسد. غلظت یون­های سدیم و کلراید نیز در این مناطق به ترتیب بیش از 400 و 550 میلی­گرم در لیتر است. از لحاظ آلودگی نیتراته، آغشتگی و آلودگی آب زیرزمینی در بخش مرکزی و شمالی منطقه مشاهده می­شود. میزان غلظت یون نیترات در این مناطق بین 15 تا 100 میلی­گرم در لیتر متغیر است. با توجه به نتایج حاصله مهمترین عوامل موثر بر کیفیت آب زیرزمینی، واکنش بین آب و سازندهای زمین­شناسی و آلودگی توسط فعالیت­های کشاورزی و فاضلاب­های خانگی هستند.