شبیه سازی فرآیند بارش- رواناب در حوزه‌های با آمار کم با استفاده از مدل wms (مطالعه موردی؛ حوزه آبخیز چالوس)

Abstract

<strong> </strong> WMSاز جمله سیستم­های مدل­سازی هیدرولوژیک و هیدرولیک مربوط به حوزه آبخیز است. این مدل برای آ‌نالیز حساسیت و تخمین رواناب ناشی از آن به روش SCS در حوزه آبخیز چالوس واقع در استان مازندران استفاده شده است. ابتدا با استفاده از نقشه­های ارتفاعی با ساختار رستری DEM<strong>­­ ­</strong>به کمک نرم­افزارTOPAZ،آبراهه­ها و شبکه رودخانه­ای حوزه­ها مشخص شد و با همپوشانی نقشه فوق با نقشه­های کاربری اراضی و گروه­های هیدرولوژیک خاک تهیه شده از حوزه، مقدارCN زیر­حوزه­ها تخمین زده شده ودر ­نهایت دبی رواناب زیرحوزه حوزه­ها محاسبه گردید به علت عدم تطابق رواناب سیل مشاهده شده و رواناب سیل محاسبه شده در شرایط رطوبت پیشینII ، آنالیز حساسیت مدل را با استفاده از پارامترهای مدل که شامل شماره منحنی، زمان تأخیر و تلفات حوزه می­باشد در شرایط رطوبت پیشینIII تکرار نمودیم تا تطابق مناسبی بین رواناب سیل واقعی و رواناب سیل محاسبه شده مشاهده شد، نتایج نشان داد روش SCS به دلیل استفاده از پارامترهای درون حوزه­ای از دقت بالایی برخوردار است و همچنین فاکتورهای شماره منحنی و رطوبت پیشین خاک حساسیت بالایی نسبت به سایر پارامترهای فیزیکی و ادافیکی در تولید رواناب دارد از طرفی تولید رواناب سطحی در کاربری­ها در شیب­های مختلف بستگی به پوشش گیاهی دارد و صرفاً با افزایش شیب افزایش نمی­یابد. و همچنین مشخص شد زیرحوزه­هایی که در قسمت بالا­دست حوزه قرار دارند پتانسیل بیشتری در تولید رواناب دارند، بنابراین با اقدامات مناسب آبخیزداری می­توان دبی رواناب را در سرمنشأ مهار کرد.