تأثیر توانمندسازی روانشناختی، رضایت شغلی و استرس شغلی بر تعهد سازمانی (مطالعة موردی: کارکنان ستاد فرماندهی انتظامی استان آذربایجان‌غربی)

Abstract

امروزه نقش و اهمیت نیروی انسانی بر هیچ‌کس پوشیده نیست. عدم ‌توجه به بهره‌وری منابع ‌انسانی و توجه به عوامل دیگر کاهش اثربخشی و کارایی سازمان را به ‌بار خواهد آورد و باعث ایجاد عدم‌ رضایت و افزایش ضایعات و حوادث در میان آنها خواهد شد. ارتباط میان اعضا و سازمان، نگرش‌ها و رفتارهای اعضا را تحت تأثیر قرار می‌دهد. شناخت ادراکات کارکنان در مورد سازمانشان برای درک ماهیت مکانیسم‌هایی که باعث ایجاد نگرش‌ها و رفتارهای کارکنان نسبت به شغلشان می‌شود، امری ضروری است. هدف این مقاله در گام نخست، تعیین میزان توانمندی، رضایت ‌شغلی، استرس شغلی و تعهد سازمانی حاکم در میان کارکنان و در گام دوم، بررسی تأثیر توانمندسازی روانشناختی، رضایت شغلی و همچنین استرس شغلی بر تعهد سازمانی می‌باشد. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی ـ پیمایشی است. برای جمع‌آوری اطلاعات از پرسشنامة استاندارد استفاده شده است. روش نمونه‌گیری، از نوع نمونه‌گیری تصادفی ساده است. جامعۀ آماری، کارکنان ستاد انتظامی استان آذربایجان‌غربی بوده و حجم نمونه، به اندازة 300 نفر با استفاده از فرمول کوکران تعیین گردیده است. یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که با توانمند شدن کارکنان، رضایت شغلی افزایش و استرس شغلی کاهش یافته است، که در نتیجه تعهد سازمانی کارکنان افزایش می‌یابد. از میان ابعاد توانمندسازی روانشناختی، دو بعد احساس شایستگی و احساس مؤثر بودن، بر رضایت شغلی کارکنان اثرگذار است و از میان این دو، فقط بعد احساس شایستگی، میزان استرس شغلی کارکنان را تحت تأثیر قرار داده و آن ‌را کاهش می-دهد. از بین انواع تعهدهای سازمانی، تعهد مستمر، نوع تعهد حاکم و غالب بوده و تعهد عاطفی، کمترین شدت تأثیر را از میان سایر تعهدهای موجود در میان کارکنان دارا می‌باشد. همچنین بررسی تأثیر توانمندسازی روانشناختی بر ابعاد تعهد سازمانی نشان‌ داده است که توانمندسازی کارکنان، هرسه نوع تعهد سازمانی را تحت تأثیر قرار می‌دهد و در این بین نقش توانمندسازی روانشناختی بر تعهد مستمر بیشتر از دو نوع دیگر می‌باشد. علاوه‌ بر این، توانمندسازی و رضایت شغلی به ‌طور مثبت و استرس شغلی به ‌طور منفی، تعهد سازمانی را متأثر می‌سازند که تأثیر توانمندسازی از دیگر عوامل بیشتر است. همچنین یافته ها نشان می دهد که توانمندسازی، رضایت شغلی را به طور مثبت و استرس شغلی را به طور منفی تحت تأثیر قرار می دهد