بررسی کیفیت منابع آب شرب زیرزمینی از دیدگاه هیدروژئوشیمیایی، مطالعه موردی: شهرستان سراب

Abstract

آب‌های زیرزمینی برای بسیاری از جوامع مهم‌ترین منبع تأمین آب آشامیدنی هستند. نظر به اینکه کیفیت آب به‌طور مستقیم سلامت مصرف‌کنندگان را تحت تأثیر قرار می‌دهد، بررسی کیفیت آب و عوامل مؤثر از نظر هیدروژئوشیمیایی ضروری به‌نظر می‌رسد. در این پژوهش 25 روستا از شهرستان سراب در استان آذربایجان شرقی انتخاب و پارامترهای فیزیکوشیمیایی همراه با 20 فلز سنگین در منابع آب آشامیدنی آنالیز شد. نتایج حاصل ضمن پهنه‌بندی و تفسیر در محیط Arc GIS با استفاده از آزمون تحلیل مؤلفه‌های اصلی و آنالیزهای خوشه‌ای، تحلیل و روستاهای مورد مطالعه دسته‌بندی شدند. بر اساس نتایج حاصل از مطالعه، میانگین و دامنه EC برابر 812 و 220 تا ۲۹۹۰ میکروزیمنس بر سانتی‌متر اندازه‌گیری شد. بالا بودن املاح محلول در غرب شهرستان از نکات قابل توجه بود. غلظت آرسنیک در دو مورد از نمونه‌ها و جیوه در یکی از نمونه‌ها بالا بود. آزمون تحلیل مؤلفه‌های اصلی نشان داد که آب‌های بررسی شده از لحاظ پارامترهای فیزیکوشیمیایی در سه دسته قابل تقسیم‌بندی هستند. با توجه به برخی مشکلات کیفی مشاهده شده، جایگزین کردن برخی منابع تأمین با منابع جدید و انجام مطالعه‌ای جامع در خصوص آنومالی آرسنیک و اثرات بهداشتی آن بر روی سلامت مصرف‌کنندگان در روستاهای آلوده توصیه می‌شود.