پیش‌بینی نشست منطقه‌ای زمین به روش محاسبه برگشتی و تأثیر نشست بر شبکه فاضلاب

Abstract

یکی از مهم‌ترین علل نشست منطقه‌ای زمین، برداشت بیش از حد آب زیرزمینی است. نشست‌های نامساوی سبب ایجاد شکافهایی در سطح زمین، خسارات به سازه‌ها، جاده‌ها، تاسیسات شهری، مسیر راه ‌آهن و همچنین باعث تغییر شیب کانال‌های آبیاری، مجاری آب و سیستم فاضلاب شهری می‌شود. برای مدل‌سازی نشست بر اثر افت سطح آب زیرزمینی، مدل اجزای محدود تحکیم کوپل تهیه و به‌کارگرفته شد. این مدل بر اساس تئوری تحکیم سه بعدی بایوت فرمول‌بندی شده است. در این تحقیق شهر رفسنجان برای مطالعه موردی در نظر گرفته شد. به این منظور مجموعة اطلاعات مؤثر و مرتبط با نشست زمین از جمله نقشه‌های زمین‌شناسی، ژئوفیزیک، آبهای زیرزمینی، پروفیل خاک و نشست‌های اندازه‌گیری شده در منطقه تهیه شد. با توجه به کمبود اطلاعات آزمایشگاهی از پروفیل خاک مناطق مختلف، با اندازه‌گیری میزان نشست و انجام محاسبه برگشتی در چندین نقطه، اطلاعات لازم برای تهیه مدل در سایر مناطق شهر فراهم شد. سپس با تهیه مدل نرم‌افزاری، میزان و روند نشست‌ شهر رفسنجان در سالهای آتی، پیش‌بینی و تأثیرات آن بر شبکه فاضلاب مشخص گردید.