واکاوی عوامل انسجام در خطبه شِقشِقیّه امام علی با اتکا به الگوی هالیدی و حسن

Abstract

<br /> <em>از مشهورترین خطبه­های نهج­البلاغه که علی</em><em>‎</em><em>رغم حجم اندک از موضوعات متنوّعی سخن گفته، خطبه</em><em> </em><em>شِقشِقیّه یا</em><em> </em><em>مُقَمّصه است. این خطبه در حساس­ترین شرایط روحی امام علی</em><em> </em><em> با شش بخش یا موضوع مختلف ارائه گردیده است. نظر به همین تنوع موضوع و حجم اندک، کیفیت انسجام در این خطبه می­تواند مورد سؤال قرار گیرد. در این پژوهش بر اساس نسخه تکامل­یافته از نظریه نظام­مندِ هالیدی و حسن در 1985 میلادی و نیز مفهوم هماهنگی انسجامی که رقیه حسن در سال 1984 میلادی مطرح نمود، عوامل انسجام و هماهنگی انسجامی در پنج بخش نخست خطبة شقشقیه امام علی</em><em> </em><em>، به صورت گزینشی و استقرایی به بوته نقد و ارزیابی توصیفی- تحلیلی و آماری گذاشته می</em><em>‎</em><em>شود. نگارنده بر آن است با نگاهی فراجمله­ای و متن­بنیاد، با اتکا به نظریه مذکور، عوامل انسجام، هماهنگی انسجامی و نیز میزان این انسجام را در متن خطبة شقشقیه مشخص نماید. دستاورد پژوهش نشان ­می</em><em>‎</em><em>دهد علی</em><em>‎</em><em>رغم وجود تفاوت­هایی در نسبت عناصر دستوری و واژگانی، خطبه شقشقیه بر مبنای الگوی هالیدی و حسن (1985م) از انسجام متنی</em><em> </em><em>بسیار بالایی</em><em> </em><em>برخوردار است.</em><br />