دربارۀ ساخت و ریشه‌شناسی چند فعل تالشی

Abstract

تالشی از گویش‌های ایرانی شمال غربی به شمار می­آید که در حاشیۀ دریای خزر رواج دارد. جستارِ پیشِ روی پس از اشاره­ای مختصر دربارۀ ساختِ فعل در تالشی، به بررسی ریشه‌شناختیِ 14 فعل از تالشی مرکزی پرداخته‌است. داده­های تحقیق و ضبط آنها براساس تلفظِ رایج در تالشی مرکزی است. در مدخلِ هر فعل، نخست ماده­های مضارع و ماضی تالشی آورده شده، سپس برپایة برابر یا همریشة واژه در دیگر گویش‌ها و زبان‌های ایرانی و نیز زبان‌های هندواروپایی، به ریشه­شناسی واژه و بازسازی صورت ایرانی باستان و هندواروپایی آغازین آن پرداخته شده‌است، سپس براساس شواهد موجود، ساختِ اشتقاقی فعل و دگرگونی‌های آواییِ انجام‌گرفته بر روی ماده­های آن توضیح داده شده، همچنین روندِ تحول تاریخی واج‌های تالشی در برخی از افعال منتخبِ این مقاله، از دورۀ ایرانی باستان تا ریختِ امروزین بررسی شده­است.