زبان فارسی و گویش های ایرانی

ارسال های اخیر

  • بحثی در صحت و سقم انتساب منظومۀ خسرونامه به عطار نیشابوری 

    زینال زاده, حمیده؛ مشتاق مهر, رحمان؛ گلی, احمد (دانشگاه گیلان, 2023-03-21)
    منظومۀ عاشقانۀ خسرونامه یا گل و هرمز یکی از مثنوی‌های معروف منتسب به عطار است که برخلاف دیگر مثنوی‌های جعلی منسوب به وی، به‌جهت برخورداری از نظم و انسجام شعری و اشتمال بر پاره‌ای ویژگی‌های زبانی و تبحر سراینده، عده‌ای را ...

  • ارگتیو و مطابقۀ فعلی در جوشقانی 

    طاهری, اسفندیار (دانشگاه گیلان, 2023-03-21)
    جوشقانی یکی از زبانهای مرکزی ایران است که در شهر جوشقان در شمال اصفهان صحبت می‌شود. این زبان ساخت ارگتیو را به صورت مطابقۀ فعلی دارد. در این ساخت فعل جمله شناسه‌ای می‌گیرد که از جهت شخص، شمار و جنس با مفعول جمله مطابقت ...

  • تحلیل وضعیت زبان،گویش و لهجه‌های ایران باتوجه به اطلاعات ارائه شده در سفرنامه‌های خارجی عصر قاجار 

    شکاریان, محمد علی؛ صادقی تحصیلی, طاهره؛ نوری, علی (دانشگاه گیلان, 2023-03-21)
    سفرنامه‌ها، اسناد معتبر و پراهمیتی به شمار می‌آیند. سفرنامه‌نویسان دوره قاجار که اغلب اروپایی و عمدتا از شخصیت‌های برجسته علمی و ادبی روزگار خود بودند با ژرف‌نگری در خصوص تاریخ ادبیات ایران، زبان‌ها، گویش‌ها و لهجه‌های ...

  • نسبت گونه‌های موسوم به تاتی خلخال با زبان تالشی 

    نصرتی سیاهمزگی, علی (دانشگاه گیلان, 2023-03-21)
    در مقالۀ پیشِ رو، تالشی شمالی، مرکزی و جنوبی را با زبانِ شاهرود خلخال در استانِ اردبیل، در هفت روستای اسکستان، شال، درو، کرین، کلور، گیلوان و لرد، به صورت هم‌زمانی سنجیده‌ایم. این روستاها در غرب استان گیلان، آن سوی رشته‌کوه ...

  • کاربردها، گونه‌ها و تحولات یک عامل ربط (هِن) در گویش قدیم شیرازی 

    نوروزی, حامد (دانشگاه گیلان, 2023-03-21)
    یکی از کلمات مبهم گویش شیرازی کهن که با تفاوت‌های بنیادین معنایی و کاربردی در گویش هروی کهن نیز به کار رفته، فعل «هن» است. این کلمه در فرهنگ‌های قدیم فارسی با قیدِ «در گویش قدیم شیراز» با معنی «است» مدخل شده است. در این ...

  • هندسۀ مشخصه‌ای و طبقات طبیعی صداها و مشخصه‌ها در زبان فارسی 

    طبیب زاده, امید (دانشگاه گیلان, 2023-03-21)
    در این مقاله ابتدا مشخصه‌های تمایزدهندۀ دستگاه واجی زبان فارسی را بر اساس ویژگی‌های تولیدی آنها توصیف می‌کنیم و سپس جدول مشخصه‌ای واج‌های این زبان را ترسیم می‌کنیم. در بخش بعد نظریۀ هندسۀ مشخصه‌ها را به‌اختصار معرفی، و ...

  • بررسی کمّی تغییر رفتار اجزای فعلی در فارسی نو 

    پری زاده, مهدی؛ قیومی, مسعود (دانشگاه گیلان, 2023-03-21)
    در زبان فارسی همکردهای فعل مرکب یا بخش فعلی موجود در عبارت‌های فعلی، خودشان فعل‌های قاموسی ساده‌ای بوده‌اند که معمولاً در این نقش جدید در معنای اصلی به کار نمی‌روند. این پژوهش به دنبال مشخص کردن این مساله است که چه افعالی ...

  • فرآیند دوگان سازی کامل در زبان تاتی در چارچوب نظریه دوگان سازی صرفی 

    دولت پور لاکه, طاهره؛ شعبانی, منصور (دانشگاه گیلان, 2023-03-21)
    دوگان سازی یکی از فرآیندهای ساختواژی است که در آن تمام یک واژه یا بخشی از آن برای اهدافی ساختواژی تکرار می‌شود. این فرآیند در بیشتر زبان ها دارای دو نوع کامل و ناقص است. در این تحقیق می‌کوشیم تا انواع دوگان سازی کامل در ...

  • مفهوم سازی فعل «shekanen» (شکستن) در کُردی کلهری: رویکرد شناختی 

    پروینی راد, زهرا؛ دهقان, مسعود؛ کرانی, اکرم (دانشگاه گیلان, 2023-07-23)
    از بین انواع روابط واژگانی، چند‌معنایی جایگاه مهمی در حوزۀ معنا دارد، چون زایایی معنا و گسترش مفاهیم، به طور چشمگیری، در نتیجۀ کارکرد چند‌معنایی محقق می‌شود. پژوهش حاضر با هدف مفهوم‌سازی فعل «شکانن» (شکستن) در کُردی کلهری ...

  • واژه‌‌های فریبکار در فارسی کرمانشاهی 

    سالمیان, غلامرضا (دانشگاه گیلان, 2023-07-23)
    یکی از مقوله‌های زبان‌شناسی که در یکصدسال اخیر به عرصۀ مطالعات این دانش وارد شده است، حوزۀ واژه‌های فریبکار است. این اصطلاح به معنی واژه‌های به‌ظاهر یکسان، امّا در معنی متفاوتی است که در یک زبان یا در میان دو زبان به کار ...

  • میزان زایایی وند‌های اشتقاقی در زبان کردی سورانی، رویکرد پیکره‌بنیان 

    صادقی, سیده ساره؛ براخاصی, نجم الدین؛ بدخشان, ابراهیم (دانشگاه گیلان, 2023-07-23)
    پژوهش حاضر با استفاده از پیکره کردپرس به بررسی زایایی وندها در زبان کردی سورانی پرداخته است. در علم صرف، میزان زایایی یک وند را به میزان تعداد کلمات جدیدی بیان کردند که توسط یک وند ساخته‌شده است. بدین ترتیب پژوهش حاضر به ...

  • فعل در گویش کتولی 

    وحیدفر, سعید؛ زاهدی, فرح؛ جدلی, فاطمه (دانشگاه گیلان, 2022-08-23)
    کتولی شرقی­‌ترین گویش زبان مازندرانی است که علاوه­‌بر تفاوت در برخی واژگان، از نظر ساخت­‌های فعلی نیز در پاره­‌ای موارد همچون ساخت ماضی استمراری، پیشوند و شناسه­‌های افعال ماضی و مضارع  تفاوت‌هایی با زبان مازندرانی دارد. ...

  • نگاهی تاریخی به صورت‌های بیان وجه اجازه درگیلکی 

    حسینی ماتک, الهه؛ منشی زاده, مجتبی؛ چنگیزی, احسان (دانشگاه گیلان, 2022-08-23)
    در گیلکی، چهار صورت زبانی برای بیان وجه اجازه به‌کار می­رود: vâhâštǝn، bedâ، benǝ و tânǝstǝn. برخی از این صورت­‌ها بر صدور اجازه و برخی بر درخواست اجازه دلالت دارند. این ابزارها حاصل دستوری‌شدگی صورت‌هایی هستند که در ...

  • تفاوت‏ ها و شباهت‏ های برخی عبارت ‏ها و اصطلاحات پرکاربرد در زبان ‏های فارسی و روسی در پرتو تفاوت ‏های فرهنگی 

    استیری, مجید؛ صیامی ایدلاک, خلیدا؛ مهدیخانلی, سوینج (دانشگاه گیلان, 2022-08-23)
    در این پژوهش برمبنای نظریۀ‏ دو زبان‏شناس برجستة روس ل. و. شِربا و ل. آ. نُویکُف، هشت عبارت‏ و اصطلاح رایج در زبان‏های فارسی و روسی در پرتو تفاوت‏ها و شباهت‏های فرهنگی بررسی می‏شود. هدف پژوهش این است که دانشجویان روسی‏آموز ...

  • پراکندگی زبانی در استان مرکزی 

    کمیجانی بزچلویی, ذبیح اله؛ غیاثیان, مریم سادات؛ طاهری اردلی, مرتضی (دانشگاه گیلان, 2022-08-23)
    در این پژوهش سعی شد برمبنای دستورالعمل اطلس زبان‌های ایران (اَزیران) پراکندگی زبانی و درصد تقریبی زبانوران استان مرکزی به­‌دست آید. نتایج نشان می‌دهد که به­‌ترتیب زبان فارسی محلی (منظور فارسی با لهجه است مثلا فارسی اراکی)، ...

  • تحلیل و بررسی زبانی جایگاه زن در ضرب‌المثل‌های فارسی از منظر طبیعی‌سازی 

    غیوری, معصومه؛ اصلاحی, سپیده (دانشگاه گیلان, 2022-08-23)
    ضرب‌المثل‌ها بخشی از نثر موجز و گزین­گویه­ها در ادبیات فارسی هستند که علاوه­بر  بازتاب­ فرهنگ جامعه به دلیل ساختار و فرم روایی­شان بسیار رایج و تاثیرگذارند. این تحقیق با خوانش انتقادی از مجموعه ضرب‌المثل­های داستان­نامة ...

  • ساخت رویداد افعال پیشوندی در کردی کرمانجی گیلان 

    زمانی سیبنی, ایران؛ مفیدی, روح الله (دانشگاه گیلان, 2022-08-23)
    این مقاله با بررسی افعال پیشوندی در کردی کرمانجی رودبار (جنوب استان گیلان)، دربارۀ خوانش رویدادیِ این افعال و سهم پیشوندهای اشتقاقی در شکل‌گیری ساخت رویداد بحث می‌کند. داده‌های پژوهش در مصاحبه با تعدادی گویشور بومی و اجرای ...

  • تحلیل ریزنحوبنیان حروف اضافۀ فضایی در زبان تاتی 

    ناصری, زهره سادات (دانشگاه گیلان, 2022-08-23)
    پژوهش حاضر به شیوة تحلیلی-توصیفی به بررسی حروف­اضافۀ فضایی در زبان تاتی براساس رویکرد ریزنحو می­پردازد. در این رویکرد، گره­های پایانی در ساخت­های نحوی کوچک­تر و ریزتر از یک تکواژ هستند و به عبارتی، چندین پایانه می­تواند ...

  • برخی ساخت‌های فعلی دورۀ میانه در متون گونۀ فارسی جنوبِ غربیِ (بحثی در معرفی یک گونه از زبان فارسی) 

    نوروزی, حامد (دانشگاه گیلان, 2022-08-23)
    بررسی زبانی متون دورة تکوین زبان فارسی (254- 617ق) نشان می­دهد در این دوران هنوز زبانی به صورت فارسی معیار شکل نگرفته بود. به همین دلیل در حوزة رواج این زبان، متونی شکل می­گیرد که مشحون از عناصر گویشی است. یکی از گونه­های ...

  • نظام شمارش در چند زبانِ ایرانی و ناایرانیِ درون و برون ایران 

    امینی, رضا (دانشگاه گیلان, 2022-08-23)
    در این پژوهش، نظام شمارشِ شماری از زبان­های رایج در درون و بُرون ایران بررسی شده‌است. روش‌شناسی پژوهش، ترکیبی از روش­شناسی استقرایی و قیاسی است؛ و داده­های آن به روش توصیفی- تحلیلی و تطبیقی بررسی شده­. هدف کانونی پژوهش، ...

View more