پیشگیری از قاچاق مواد مخدر؛ در نظام جمهوری اسلامی ایران

Abstract

در نظام جمهوری اسلامی ایران در قبال جرم قاچاق مواد مخدر در حوزه تقنینی در طول چهار دهه پس از پیروزی انقلاب اسلامی در قانون گذاری از شدت عمل بیشتری نسبت به قوانین سابق خود برخوردار شده است. از جمله عوارض ناشی از این رویکرد سخت گیرانه، افزایش صدور و اجرای احکام اعدام در پرونده های مرتبط با این حوزه بود که در عمل تاثیری در کاهش عرضه و تقاضا و مصرف مواد مخدر نداشته است. از طرف دیگر صدور این احکام در مراجع قضایی و گزارشات نهادهای بین المللی نظارتی حقوق بشر، ایران را با چالشی جدی در مجامع بین المللی حقوقی مواجه ساخته است. البته این روند به تازگی مورد اصلاح قانونگذاران ایران قرار گرفته است و امروزه باطل بودن این تفکر که افزایش مجازات موجب ریشه کن شدن جرائم می گردد، در عمل به اثبات رسیده است. علی رغم رویکرد سرکوبگرانه‌ای که سیاست جنایی تقنینی ایران داشته است ولی نباید از جنبه پیشگیرانه سیاست جنایی مورد نظر در این مقررات نیز غافل ماند. یکی از راهکارهای حمایتی در حوزه سیاست جنایی پیشگیرانه در جهت کاهش ورود مواد مخدر مرتفع کردن نقاط کور مرزی است که قاعدتا بیشتر مورد استفاده قاچقیان مواد مخدر قرار می‌گیرد. همچنین افزایش نیروهای مرزبانی درقالب ایست های بازرسی در گلوگاه های حیاتی مرزی در جهت نظارت قوی تر و دقیق تر بر مرزها می تواند مدنظر سیاست گذاران جنایی کشور قرار گیرد.