تحلیل اقتصادی، اجتماعی، امنیتی بافت فرسوده شهریبا استفاده از استراتژیAHP &SWOT (نمونه موردی: بافت فرسوده شهر خرم‌آباد)

Abstract

چکیده: رشد شهرنشینی و توسعه افقی شهرها در دهههای اخیر موجب گسترش بیرویه شهری و از بین رفتن منابع محیطی شده و در عین حال به مرور مناطق داخلی شهرها بهخصوص بافت قدیم فرسودهتر و خالی از سکنه میشوند. همچنین بافتهای قدیمی شهرها که زمانی از انسجام فضایی و عملکردیمناسب و منسجمی برخوردار بودهاند، اکنون در پی تغییر الگوی زیست و شکل‌گیری نیازهای جدید دچار نارساییهای اجتماعی- فضایی و امنیتی شدیدی گردیدهاند. این مقاله با رویکردی توصیفی- تحلیلی، از طریق مطالعات میدانی و کتابخانهای و با استفاده از مدلSWOT و فرایند تحلیل سلسله مراتبـی (AHP) و با بهره‌گیـری از نـرمافزار Expert choice، تهیه و تدوین گرددیده است. در این پژوهش به بررسی نقاط قوت، ضعف، فرصتها و تهدیدهای بافت فرسوده شهری با نگاه خاص امنیتی در شهر خرمآباد پرداختهایم. تجزیه و تحلیلهای حاصل از مدل فوق در این پژوهش، نشان میدهد که؛ دسترسی آسان به سایر نقاط شهر، وجود مسجد به عنوان مرکز محله و تسهیل مداخله در بافت به علت وجود درصد بالای ساختمانهای 1 و 2 طبقه به ترتیب با وزنهای 315/0، 274/0 و 163/0 مهمترین نقاط قوت و فرسودگی اغلب مساکن و بافت کالبدی محله، رعایت نکردن نکات ایمنی و استفاده از مصالح بیدوام و کمدوام در اغلب ابنیه محله و ضعیف بودن احساس امنیت در بین ساکنین بخشهایی از بافت فرسوده به ترتیب با وزنهای 284/0، 195/0 و 158/0 مهمترین نقاط ضعف آن تلقی می‌گردند. در عین حال نزدیکی به مرکز شهر و سازمانها و ادارات و وجود طرح مصوب بهسازی واحدهای فرسوده شهر به ترتیب با وزنهای 184/0 و 123/0 مهمترین فرصتها و حضور نیافتن به موقع نیروی انتظامی در بخشهایی از بافت فرسوده، عدم رسیدگی به وضعیت محدوده مورد مطالعه و تشدید فرسودگی آن، فقر شهری به دلیل تورم بالا و درآمد پائین و همچنین پنهان کاری برخی از مردم در خصوص جرایم موجود در بافت فرسوده، که این خود عاملی است جهت بر همزدن امنیت جامعه به ترتیب با وزنهای 41/0، 349/0، 216/0 و 198/0 از جمله مهمترین تهدیدهای محدوده مورد مطالعه به شمار میآیند.