مقایسه ژنوتیپ های گندم نان بر اساس شاخص های تحمل به خشکی

Abstract

به منظور بررسی تغییرات عملکرد و واکنش ژنوتیپ‌های مختلف گندم نان نسبت به تنش خشکی آزمایشی در سال زراعی 84-85 در مزرعه تحقیقاتی واقع در منطقه صالح آباد از توابع استان ایلام اجرا شد. پنج ژنوتیپ گندم شامل ارقام چمران، اترک، زاگرس، کوهدشت و چناب از ارقام متداول منطقه، در دو آزمایش جداگانه در شرایط آبیاری و تنش خشکی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی و در سه تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. شاخص‌های کمّی مقاومت به خشکی نظیر TOL ،STI ،GMP ، MP و SSI بر مبنای عملکرد ژنوتیپ‌ها در شرایط تنش و بدون تنش محاسبه شدند. شاخص‌های دارای همبستگی مثبت و معنی‌دار با عملکرد دانه به عنوان معیار گزینش ژنوتیپ‌های مقاوم به خشکی با پتانسیل عملکرد بالا انتخاب گردیدند. از این نظر شاخص‌های STI ،GMP ، MP بیشترین همبستگی را با یکدیگر و با عملکرد دانه در هر دو شرایط تنش و غیرتنش و شاخص‌های TOL و SSI همبستگی معنی‌داری با یکدیگر نشان دادند. بر مبنای شاخص‌های مورد مطالعه، ارقام زاگرس و چمران، مقاوم‌ترین و ارقام اترک و چناب در برابر تنش خشکی حساسیت بیشتری نشان دادند.