تاثیر سیاست پولی بر شکنندگی بازار پول در اقتصاد ایران

Abstract

بعد از بحران های مالی اخیر، مخصوصا بحران مالی 2007، مشخص گردید که یکی از دلایل اصلی آسیب‌پذیری و بی‌ثباتی بازارهای مالی، سیاست‌های پولی بوده است. این مقاله در همین راستا، به بررسی پویاییهای تاثیر سیاست‌پولی بر شکنندگی بازار پول با استفاده از مدل خود رگرسیونی برداری ساختاری در دورهQ1:1370 تاQ4:1395 در ایران پرداخته است. در این مطالعه، ابتدا شاخصی برای شکنندگی بازار پول ایران استخراج گردیده و در ادامه اثر سیاست پولی از طریق ابزارهای پولی مختلف مورد استفاده بانک مرکزی بر شکنندگی بازار پول مورد بررسی قرار گرفته است. برای نشان دادن عملکرد سیاست‌پولی از سه متغیر نرخ سود حقیقی موزون، نرخ رشد پایه پولی و نسبت سپرده قانونی به عنوان ابزار سیاست‌پولی استفاده شده است. نتایج تابع عکس‌العمل آنی نشان می دهد که افزایش نرخ سود حقیقی باعث کاهش شکنندگی بازار پول می‌شود و دو ابزار دیگر تاثیری بر شکنندگی بازار پول ندارد. نتایج تجزیه واریانس نیز بیانگر این است که سهم ابزارهای پولی در توضیح‌دهندگی تغییرات شکنندگی بازار پول در کوتاه مدت و میان‌مدت ناچیز و برای هر کدام کمتر از ده درصد می‌باشد هرچند نرخ سود حقیقی از بقیه بیشتر است. در نتیجه می‌توان گفت به علت درجه پایین استقلال بانک مرکزی، سلطه مالی و شبه مالی دولت و انجماد حجم قابل توجهی از دارایی‌های بانک‌های تجاری، سیاست پولی اثرگذاری قابل توجهی بر شکنندگی بازار پول ندارد.