ارزیابی کیفیت محیط در محله های شهری (نمونه موردی: محله چیذر)

Abstract

با بروز بحران‌های متعدد اجتماعی ـ فرهنگی، اقتصادی، کالبدی و زیست‌محیطی در شهرهای بزرگ دنیا در نیمه دوم قرن بیستم که ناشی از رشد شتابان شهرنشینی و عدم ارائه طرح و برنامه مناسب بود، کیفیت محیط در محله‌های شهری تنزل یافت. به همین دلیل، در دهه‌های اخیر نظریات متعددی در خصوص بهبود کیفیت محله‌ها ارائه شده است که از میان آنها می‌توان به نظریه توسعه پایدار اشاره کرد. هدف اصلی این نظریه در سطح محلی، ایجاد محیط مطلوب و پایدار برای زندگی ساکنان حال و آینده است. شاخص‌های محله پایدار بسیار متنوع است. تحقیق حاضر با روشی کمّی و کیفی و رویکرد تحلیلی بر اساس برداشت‌های میدانی و مطالعات کتابخانه‌ای، نشان می‌دهد که محله پایدار به تفکیک ابعاد زیست‌محیطی، اجتماعی و فرهنگی، اقتصادی و کالبدی، چه ویژگی‌هایی دارد؛ و برای درک بهتر موضوع، میزان پایداری محله چیذر تهران به‌عنوان نمونه موردی، بر اساس دیدگاه‌های ساکنان ـ و نیز نگارندگان ـ و با استفاده از روش تحلیل میزان رضایت ـ اهمیت، مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. نتایج نشان می‌دهد که به‌رغم کیفیت پایین در برخی از معیارها، محله چیذر نسبتاً پایدار است.