تدوین الگوی راهبردهای انطباقی مادران در رویارویی با مسائل نوپدید نوجوانان

Abstract

در دنیای امروز نوجوانان با مسائل و چالشهای زیادی روبه­رو هستند از جمله رویارویی با سبکهای گوناگون فکری و رفتاری، فاصله گرفتن از ارزشهای دینی و بومی، دسترسی سهل و آسان به­انواع و اقسام اطلاعات، روابط بی­حد و مرز با جنس مخالف در سنین پایین و غیره. در این راستا راهبردهای انطباقی مادران شیوه­هایی است که مادران آن را در رویارویی با این چالشها به­کار می­گیرند. این مطالعه با هدف تعیین و تدوین الگوی راهبردهای انطباقی مادران در رویارویی با مسائل نوپدید نوجوانان در شهر تهران انجام شده است. پژوهش با روش کیفی زمینه­ای صورت گرفت. داده­های کیفی با استفاده از مصاحبه­های نیمه­ساختاریافته از نمونه­ها استخراج شد. نمونه‌گیری به­صورت هدفمند و تا اشباع نظری ادامه یافت و به­ده مورد رسید و پس از آن تحلیل داده­ها با روش نظریۀ زمینه­ای و چگونگی شناسه­گذاری اشتراوس و کوربین انجام شد. در این شناسه­گذاری مقولۀ مرکزی، تحت عنوان کلی راهبردهای واقعیت­مدار مبتنی بر رابطۀ همگرا انتخاب شد که در سه دستۀ کلی راهبردهای آماده­ساز والدینی، راهبردهای همگراساز و راهبردهای ایمن­ساز ارائه شده است. هم­چنین راهبردهای آماده­ساز به­عنوان عوامل زمینه‌ای و راهبردهای همگراساز به­عنوان عوامل علی مشخص شد. طبق تجربیات زیستۀ مادران، آن دسته از روشها و راهبردهایی که اساس آن را کاوش، تحلیل و پذیرش واقعیات فردی و اجتماعی روز تشکیل می­دهد و مادران با شیوه­های مختلف برآنند تا تماس خود و فرزندانشان را با این واقعیات بر قرار سازند تا آنان بتوانند فرصتها و آسیبهای واقعی را تشخیص دهند به­شرطی که در رابطه­ای همگرا، قوی و صمیمی صورت گیرد، راهبردهای انطباقی و کارآمد به­شمار می­رود و می­تواند باعث کاهش آسیبهای مسائل نوپدید شود.