بازشناسی نخستین نسخۀ مکتوبِ خیمه‌شب‌بازی در ایران
دریافت مدرک
FullText
اندازه فایل:
294.7کیلوبایتنوع فايل (MIME):
PDFنوع مدرک
Textمقاله پژوهشی
زبان مدرک
فارسیچکیده
اگرچه عمر نمایش‌های عروسکی در ایران به تصریح مدارک موجود عمر کوتاهی نیست، اما عدم ثبت و ضبط آن که محصول ذاتِ متن‌گریزِ آن است راه را بر پژوه ش‌های جدی‌تر می‌بندد. هرگونه اشاره و یادداشتی در تواریخ، سفرنامه‌ها، تذکره‌ها، حکایات و...که مُبَیّن اجرایی از یکی از همین نمایش‌ها باشد، می‌تواند فرصتی مغتنم برای هر پژوهشگری فراهم سازد. این مقاله سعی دارد با دستمایه‌قراردادن یکی از دو متن ثب‌تشده از دو اجرای نمایش عروسکی که حدود یک قرن پیش توسط ایرا‌نشناس روسی، «رومان آندریویچ گالونفُ» در تهران ثبت گردیده و تا امروز قدیمی‌ترین متون ثب‌تشده از این گونۀ نمایشی محسوب می‌گردد به تحلیل و واکاوی عناصر موجود در آن بپردازد و شناختی از بازتاب شرایط اجتماعی فرهنگی آن دوران در شکل‌دهی به اجزا و ترکیبات این گونۀ نمایشی ارائه دهد. به این منظور با تحلیل متن مکتوبِ گردآوردۀ گالونفُ، عناصر موجود شامل طرح داستانی، تعداد شخصیت‌های عروسکی، روابط بین شخصیت‌ها، ویژگی‌های زبانی، موسیقی، تصنیف، آواز و رقص موجود در آن استخراج گردیده و با عناصر موجود یا شناخته‌شدۀ نمایش‌های خیمه‌شب‌بازی متأخرتر مقایسه می‌شود تا چشم‌اندازی از تأثیرات اجتماعی فرهنگی آن دوره بر شکل اجرایی این گونۀ نمایشی ترسیم گردد. بازشناسی و تحلیل روند تحول این نمایش‌ها در یک قرن اخیر، و بررسی زمینه‌های تأثیرگذار اجتماعی بر آن می‌تواند زمینه‌سازِ پژوه ش‌هایی جدید در زمینۀ دیگر نمایش‌های در حال افول باهدف شناخت، بازیافت و احیای آن ها باشد.
کلید واژگان
نمایش ایرانینمایش عروسکی
خیمه‌شب‌بازی
مبارک
گالونُف
شماره نشریه
17تاریخ نشر
2019-02-201397-12-01
